İklim Çevre ve Sosyal

Dekarbonizasyon Yolculuğunda Niyet Beyanımız, 2040 Net-Sıfır Karbon

Enerjisa Üretim’in iklim geçiş sürecine yönelik çerçevesi, mevcut bilimsel veriler ve politika beklentileri doğrultusunda güncellenmiştir. Bu kapsamda, uzun vadeli dekarbonizasyon yol haritasında referans alınan senaryo, 2045 zaman çizelgesinden 2040 yılına çekilmiştir. Güncellenen bu hedef, başta IPCC AR6 raporundaki 1,5°C hedefli C2 senaryoları* olmak üzere, IEA’nın Net Zero by 2050 yol haritası ve Avrupa Birliği’nin 2040 yılı için belirlediği %90 oranında sera gazı azaltımı hedefi ile yüksek düzeyde uyum içindedir. Ayrıca, Türkiye’nin 2053 net sıfır vizyonu ve Türkiye Ulusal Enerji Planı (TUEP)’nın 2035 yılına ilişkin yenilenebilir enerji kapasite projeksiyonlarıyla da yapısal bir bütünlük taşımaktadır.

Beyan güncellemesi; üretim portföyünün düşük karbonlu dönüşümü, yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılması, esnek termik altyapıların geliştirilmesi ve enerji depolama çözümlerinin yaygınlaştırılması gibi alanlarda stratejik bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir. Emisyon azaltımına yönelik hedefler, yalnızca operasyonel faaliyetleri değil, aynı zamanda yönetişimden yatırım planlamasına kadar tüm kurumsal karar mekanizmalarını kapsamaktadır.

Bu yön temelinde oluşturulan İklim Geçiş Planı, IPCC C2 – 1,5°C hedefli, yüksek aşım içeren senaryo ile uyumlu 2030 yılı emisyon yoğunluğu hedefini ve bu hedefe yönelik kısa, orta ve uzun vadeli stratejik adımları içermektedir. Plan, iklim kaynaklı risklere karşı dayanıklılık geliştirme ve ortaya çıkabilecek fırsatlara yönelik hazırlık kapasitesini analiz temelli bir yaklaşımla ortaya koymaktadır.

Aşağıdaki tabloda, güncel emisyon yoğunluğu projeksiyonlarımız yer almaktadır.

Stratejik Temellerimiz

Enerjisa Üretim’in iklim stratejisi; bilimsel veriler, politika gelişmeleri, teknoloji trendleri ve toplumsal beklentilerin bütüncül değerlendirilmesiyle şekillendirilmektedir.

Altı temel ilke, bu stratejik yönelimin kurumsal zeminini oluşturmaktadır:

• Net Sıfır Yolculuğunun Stratejik Ayırt Ediciliği
• Karbon Fiyatlaması ve Regülasyonların Stratejik Tutarlılığı Güçlendirmesi
• Enerji Sistemlerinde Bütünsel Dönüşüm Yaklaşımı
• Enerjide Bağımsızlık için Yenilenebilir Odaklı Yaklaşım
• Küresel Sürdürülebilirlik Mimarisine Entegrasyon ve Katılım
• Adil Geçiş İlkeleriyle Uyumlu Enerji Dönüşümü

Bu ilkeler, yalnızca iklim risklerine karşı kurumsal dayanıklılığı artırmakla kalmayıp, aynı zamanda enerji dönüşümünü sürdürülebilir bir değer yaratım süreci olarak ele almamıza olanak tanımaktadır.

İlkelerin kapsamlı açıklamaları ve uygulama adımları için İklim Geçiş Planı’mızı inceleyebilirsiniz.

İklim Stratejisinde İtici Güçlerimiz

İklim stratejimiz, düşük karbonlu büyümeyi destekleyen yenilikçi çözümler ve sürdürülebilir enerji teknolojileri üzerine kuruludur. Daha güzel bir gelecek ve dayanıklı bir iş stratejisi oluşturmak adına iklim risklerini yönetiyor, fırsatları değerlendiriyor ve dönüşüme öncülük ediyoruz.

İklimle İlişkili Risk ve Fırsatlar

Enerjisa Üretim, bu otoriteler tarafından tanımlanan tüm iklim senaryolarını inceleyip kendi öngörü ve projeksiyonlarıyla harmanlayarak iki senaryo belirlemiştir: Yüzyılın sonuna kadar 2 derecenin çok altında bir küresel ısınmayı öngören “iddialı iklim geçişi” senaryosu ve 3,5 ila 4 derece arasında bir küresel ısınmayı öngören “yavaş iklim geçişi” senaryosu.

Enerjisa Üretim’in İklimle İlişkili Fırsatları

Enerjisa Üretim’in enerji piyasasındaki konumu ve çeşitlendirilmiş portföyü sayesinde, Türkiye’nin daha temiz enerji üretimine geçiş sürecinde — özellikle İddialı İklim Geçişi ( <2°C) senaryosunda — yüksek potansiyele sahip çeşitli iklimle ilgili fırsatlar belirlenmiştir.

Çevre Yönetimi

Tüm operasyonel ve yeni yatırım süreçlerimiz, çevresel yükümlülüklerimizi yerine getirecek ve geleceğe karşı sorumluluk bilincimizi yansıtacak şekilde hem ulusal hem de uluslararası çevre gerekliliklerine tam uyumlu olarak şekillendirilmektedir. Bu bağlamda, çevresel etkilerimizi en aza indirmek için gerekli önlemlerin alınması, ulusal ve uluslararası paydaşlarımızın beklentilerinin sağlanması ve tüm uygunluk yükümlülüklerinin takibi önceliklerimizdendir. Yerel ve uluslararası denetim otoriteleriyle sürekli iş birliği içinde çalışarak çevreye olan olumsuz etkilerimizi azaltmayı hedefleyen yenilikçi stratejiler geliştirerek çevre yönetimi uygulamalarımızı sürekli iyileştiriyoruz. İlgili yasal izinler ve onaylar alınarak faaliyetlerimizin çevresel etkilerinin titizlikle denetlenmesi ve düzenli olarak raporlanması sağlanmıştır.

Tüm süreçlerimizde çevreye duyarlı sürdürülebilir uygulamalar ön planda tutulmuştur. Çevresel etkiler, üretim sürecinin her aşamasında sürekli izlenmekte ve gerektiğinde iyileştirme adımları atılmaktadır. Çevre yönetim sistemi kapsamında ISO 14001:2015 standardı uyarınca, tüm faaliyetler için çevresel denetimler ve iç tetkikler gerçekleştiriyoruz. 2024’te yapılan kapsamlı dış denetimlerde hiçbir uygunsuzluğa rastlanmamış, mevzuat ve kurumsal standartlara tam uyum sağlandığı tescil edilmiştir. Yıl boyunca tüm saha operasyonlarında hiç bir çevre kazası yaşanmamış; acil müdahale planları, düzenli saha kontrolleri ve eğitim çalışmaları ile olası risklere karşı proaktif bir yaklaşım sergilenmiştir.

Enerjisa Üretim olarak yeni yatırım faaliyetlerimizin yürütüldüğü tüm proje alanlarında çevresel etkileri en aza indirmek, atık ve emisyon yönetimini etkin şekilde sağlamak için kapsamlı çalışmalar yürütüyoruz. Alt yüklenicilerimizin faaliyetlerini Uluslararası Finans Kurumu (International Finance Corporation, IFC) standartlarına uygun biçimde; su, atıksu, gürültü, hava kalitesi, toprak, atık ve kimyasal yönetimi gibi başlıklarda düzenli olarak kayıt altına alıyoruz. Jeneratörlerde emisyon ölçümleri, toz kontrolü için sulama ve ölçüm faaliyetleri, enerji verimliliği yüksek ekipman kullanımı, atık ve atıksu yönetimi ve çevre bilinci eğitimleriyle hem çevresel uyumu sağlıyor hem de operasyonel süreçlerimizi sürekli iyileştiriyoruz.

Projelerimizde ve üretim santrallerimizde çevresel etkilerin etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla, IFC ve EBRD gibi uluslararası finans kuruluşlarının çevresel performans standartlarıyla uyumlu kapsamlı çevresel yönetim süreçleri uygulanmaktadır. Bu kapsamda, su ve atıksu yönetiminde geri kazanım ve yeniden kullanım yöntemleri benimsenirken; hava kalitesi, toz bastırma ve emisyon kontrol önlemleriyle korunmaktadır. Kullanılan kimyasallar güvenli depolama ve kullanım protokolleriyle kontrol altına alınmakta, inşaat süreçlerinde sıyrılan topraklar rehabilitasyon amacıyla ayrı olarak muhafaza edilmekte ve erozyon risklerine karşı önlemler alınmaktadır. Tehlikeli ve tehlikesiz atıklar ayrı toplanarak geri dönüşüm, geri kazanım veya uygun bertaraf yöntemleriyle yönetilmekte; yeraltı ve yüzey suları ise düzenli olarak izlenmekte, su kaynaklarının korunması için drenaj sistemleri devreye alınmaktadır. Tüm bu çalışmalar, biyoçeşitliliğin korunması ve güçlendirilmesi amacıyla IFC PS6, EBRD PR6, GRI 304 ve AB çevre mevzuatı ile tam uyumlu bir şekilde yürütülmektedir.

Yıl içerisinde tüm sahalarımız, çeşitli kamu ve finans kuruluşları tarafından gerçekleştirilen kapsamlı denetimlere tabi tutulmuştur. Bu denetimlerin tamamı, herhangi bir uygunsuzluk veya bulgu tespit edilmeden başarıyla tamamlanmıştır. Denetimler sırasında, çevresel yönetim sistemlerimiz ve operasyonel süreçlerimiz detaylı bir şekilde incelenmiş; yürürlükteki tüm çevre mevzuatına, sürdürülebilirlik ilkelerine ve kurumsal standartlara tam uyum sağlandığı tescil edilmiştir. Bu olumlu tablo, çevresel riskleri önceden belirleyip etkili şekilde yöneten çevre yönetim politikalarımızın ve sürekli iyileştirme odaklı çalışmalarımızın bir göstergesidir. İnşaat faaliyetlerinde yürütülen performans izleme ve denetim süreçleriyle çevresel etkiler minimize edilirken, operasyonel verimlilik artırılmış ve tüm faaliyetlerimiz uluslararası çevre standartlarına uygun şekilde sürdürülmüştür.

Çevre yönetimi konusundaki bu çalışmalarımız, çalışanlarımızın yüksek çevre bilinci ve kurumsal uyum anlayışı ile mümkün olmuştur. Sürekli iyileştirme anlayışımız doğrultusunda, çevresel performansımızı daha da ileri taşımak için yenilikçi uygulamaları hayata geçirmeye ve sürdürülebilirlik odaklı stratejilerimizi kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz.

Su ve Atık Yönetimi

Su Yönetimi

Enerjisa Üretim olarak faaliyetlerimizde su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını sağlamak ve su stresi risklerini en aza indirmek amacıyla risk değerlendirme çalışmaları yürütüyor ve detaylı su analizleri yapıyoruz. Türkiye’nin su stresi yaşayan bir ülke olması nedeniyle tüm faaliyetlerimizde suyun korunmasına yönelik stratejiler geliştiriyoruz, su bağımlılığı yüksek termik santrallerimizde devamlı proses iyileştirmeleriyle su çekim miktarını azaltıp, su geri kazanımını artırmaya çalışıyoruz. Su çekimi yapılan her tesis için, alıcı su kütlesinin nitelikleri dikkate alınmakta; deniz, nehir ve göl gibi farklı su kaynaklarına yönelik spesifik standartlar uygulanmaktadır. Su çekim faaliyetlerimizde yerel mevzuat gerekliliklerine uyum sağlarken, uluslararası standartlar doğrultusunda da su yönetimimizi sürekli iyileştiriyoruz.

Atıksu Yönetimi

Atıksu yönetimini, çevresel etkileri en aza indirmek ve sürdürülebilirlik performansımızı güçlendirmek amacıyla ulusal ve uluslararası standartlara uygun şekilde yürütüyoruz. Atıksu arıtımında öncelikli maddeler ve kontrol parametreleri, yasal zorunluluklar, uluslararası standartlar ve şirket içi kriterler doğrultusunda belirlenmektedir.

Faaliyetlerimizden kaynaklanan atıksuların yönetiminde Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği (SKKY) ve uluslararası standartlar doğrultusunda kapsamlı bir deşarj yönetim sistemi uygulanmaktadır. Su kaynaklarının korunması için yerel ve uluslararası standartlara tam uyum gözetilirken, IFC Performans Standartları ve EBRD Performans Gereklilikleri doğrultusunda ek kriterler uygulanmaktadır. Ayrıca finansal kuruluşların sürdürülebilirlik kriterleri ve kendi çevresel taahhütlerimiz doğrultusunda şirket içi standartlar geliştirilmiştir. Bu kapsamda, atıksu arıtma tesisleri bulunan sahalarımızda belirlenen parametrelere yönelik düzenli analizler gerçekleştirilmekte ve ölçülen değerlerin belirlenen limitlerin altında kalması sağlanmaktadır.

Alıcı ortamların (deniz, nehir, göl vb.) farklı özellikler göstermesi nedeniyle, deşarj limitleri her bölgeye özgü çevresel koşullar dikkate alınarak belirlenmektedir. Su kalitesi parametreleri ve deşarj limitleri düzenli olarak izlenmekte, analiz edilmekte ve çevresel etkileri minimize etmek için süreçler sürekli gözden geçirilmektedir.

Atıksu arıtımında öncelik verdiğimiz temel parametreler arasında sıcaklık, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ),askıda katı madde (AKM),biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOİ),pH, toplam azot, toplam fosfor, toplam koliform, yağ ve gres yer almaktadır. Bugüne kadar yapılan analizlerde herhangi bir uyumsuzluklimit aşımı gözlemlenmemiştir tespit edilmemiştir. Olası bir limit aşımı durumunda, arıtma tesislerinde anında fiziksel, biyolojik ve kimyasal müdahaleler gerçekleştirilmektedir. Bakım ekiplerimiz ve tedarikçi firmalarla sürekli iletişim halinde olunarak hızlı aksiyon alınmasını sağlayan sistemler geliştirilmiştir.

Alt yüklenicilerimizin mobilizasyon alanlarında oluşan evsel atıksular, sızdırmaz foseptiklerde güvenli bir şekilde depolanmıştır. Foseptiklerde biriken atıksular, düzenli aralıklarla çekilerek ilgili belediyenin atıksu arıtma tesislerine sevk edilmektedir.

Atık Yönetimi

Bu sıralama doğrultusunda, atık oluşumunu kaynağında önlemeye, geri dönüşümü teşvik etmeye ve enerji geri kazanımı olanaklarını artırmaya odaklanan bir politika uygulanmaktadır.

2024’te atık yönetimi performansında önemli bir iyileşme sağlanmış, toplam atık miktarında %37’lik bir azalma kaydedilmiştir. Bu azalma büyük ölçüde kül atıklarının etkin şekilde yönetilmesi ve süreç optimizasyonlarıyla ilişkilidir. Tehlikesiz atık miktarı (kül hariç) %80, tehlikeli atık miktarı ise %84 oranında düşürülerek çevresel risklerin azaltılması yönünde önemli bir ilerleme sağlanmıştır. Özellikle kül atığı gibi yüksek hacimli atık türlerinin sürdürülebilir yönetimine yönelik sektörel araştırmalar yürütülmekte; bu kapsamda alternatif kullanım alanları, yeniden değerlendirme yöntemleri ve endüstriyel simbiyoz fırsatları üzerine analizler 2025 gelişim alanlarımızda yer almaktadır.

2024 itibarıyla, 22 elektrik üretim tesisimiz ve Ataşehir merkez ofisimiz "Sıfır Atık Belgesi" almaya hak kazanmıştır. Ayrıca, proje süreci tamamlanmış, devreye alınan ve satın alma yoluyla portföyümüze katılmış toplam 7 yeni santral için de 2025’te Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na sıfır atık sertifikasyon başvurularımız planlanmaktadır. Bu uygulama, yalnızca mevzuat uyumunun ötesinde, şirket genelinde sürdürülebilirliği kurumsal bir öncelik olarak benimsemenin bir göstergesidir.

Döngüsel Ekonomi

Tedarik zincirinde döngüsel yaklaşımlar; jeopolitik riskler, hammadde fiyat dalgalanmaları ve enerji krizleri karşısında operasyonel dayanıklılığı güçlendirmekte, dışa bağımlılığı azaltarak tedarik güvenliğini artırmaktadır. Bu anlayış doğrultusunda, döngüsel dönüşüm stratejimiz “Circular Transition Indicators (CTI)” metodolojisi ile yapılandırılmış ve aşağıdaki hedeflere bağlanmıştır:

• Kısa Vadeli Hedef (2025): Döngüsel malzeme kullanım oranının artırılması ve operasyonel atık miktarının azaltılması.
• Orta Vadeli Hedef (2030): Geri kazanım ve rejenerasyon kapasitesinin artırılması, atık bertaraf oranlarının minimuma indirilmesi.
• Uzun Vadeli Hedef (2050): Tedarik zinciriyle entegre şekilde döngüsel performansın artırılması ve Net Sıfır Atık hedefine ulaşılması.

Her İş Birimi İçin Belirlenen Takip Göstergelerinin (KPI) Üç Döngüsel İlke Üzerinden Genel Görünümü

Enerji Verimliliği

Enerji verimliliği, sürdürülebilir üretim yaklaşımımızın temel yapı taşlarından biridir. İşletmelerimizin çevresel etkilerini azaltırken kaynak kullanımında maksimum verimlilik sağlamayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda hem mevcut altyapılarımızda hem de yeni yatırımlarımızda enerji tasarrufunu ve karbon emisyonu azaltımını önceliklendiren uygulamalara yöneliyoruz. Yenilenebilir enerji üretimindeki yetkinliğimizi, operasyonel verimlilik ile birleştirerek enerji yoğun süreçlerde dijitalleşme, elektrifikasyon ve düşük emisyon teknolojilerini devreye alıyoruz. Farklı ölçek ve coğrafyalarda uygulanan öncü projelerimiz, yalnızca çevresel sürdürülebilirliğe katkı sunmakla kalmamakta, aynı zamanda sektörde örnek teşkil eden yenilikçi çözümler olarak konumlanmaktadır. Bu kapsamda, santrallerimizde yürütülen çalışmalar aşağıda belirtilmiştir.

Tufanbeyli Enerji Üssü’nde Entegre Baca Gazı Arıtımı ve Karbon Yakalama (CCUS) Projesi

Enerji verimliliğini artırırken emisyonları düşürmeyi hedefleyen stratejik dönüşüm programımız kapsamında, Tufanbeyli Enerji Üssü’nde entegre baca gazı arıtımı ve karbon yakalama teknolojilerine yönelik öncü bir proje hayata geçirilmektedir. Bu proje, yalnızca CO₂ emisyonlarını azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda baca gazında bulunan diğer kirleticiler olan kükürt dioksit (SO₂) ve azot oksitlerin (NOₓ) de arıtılmasını hedefleyen çok kirleticiye duyarlı bir sistem yaklaşımına dayanmaktadır.

Yenilikçi yaş yıkama teknolojisine sahip bu sistem, baca gazındaki COₓ ve NOₓ bileşiklerini eşzamanlı olarak yakalayarak bunları organomineral sıvı gübreye dönüştürmek üzere kimyasal dönüşümden geçirir. Böylece çevresel bir yük olan emisyonlar, tarımsal üretim için katma değerli bir girdiye dönüştürülmektedir. Bu yaklaşım, döngüsel ekonomi ve dekarbonizasyon ilkeleriyle tam uyumlu bir şekilde çevresel sorumluluğu ekonomik faydaya entegre eden yenilikçi bir çözüm modeli sunmaktadır.

Projenin saha hazırlıkları ve ÇED süreci tamamlanmış olup, uygulamanın 2026 yılında pilot ölçekli olarak başlaması planlanmaktadır. Bu aşamada sistemin modülerliği, kimyasal dönüşüm verimliliği, enerji girdisi etkisi ve ulusal mevzuatla uyumu detaylı şekilde değerlendirilmektedir. Pilot uygulamadan elde edilecek deneyimler, özellikle benzer baca gazı bileşimine sahip ve tarımsal bölgelere yakın diğer termik santrallerimizde yaygınlaştırılacak replikasyon stratejileri için temel teşkil edecektir.

Bu teknoloji sayesinde, hem geleneksel kükürt arıtma sistemlerinin ötesine geçilmekte hem de enerji arz güvenliğindeki kritik rolünü sürdüren Tufanbeyli Enerji Üssü, Türkiye’nin iklim hedefleriyle uyumlu bir örnek dönüşüm modeline ev sahipliği yapmaktadır.

Bandırma-1 İdari Bina: Karbon Sıfır ve Yeşil Bina Dönüşümü

Enerji verimliliğini yapısal dönüşüm projeleriyle destekleyen uygulamalarımız kapsamında, Bandırma-1 İdari Binası’nda karbon sıfır ve yeşil bina prensiplerine dayalı entegre bir enerji yönetimi sistemi hayata geçirilmiştir. Proje, idari bina operasyonlarının tamamının yenilenebilir enerji kaynakları ile beslenmesini ve bina bazında sıfır emisyon hedefine ulaşılmasını amaçlamaktadır.

Bu kapsamda binanın çatı alanına güneş panelleri ve rüzgâr türbinleri entegre edilmiş; enerji depolama amacıyla iki adet Pomega hibrit konteyner devreye alınmıştır. Toplamda 90 kW kurulu güce sahip sistem, binanın aydınlatma, havalandırma ve iklimlendirme ihtiyaçlarını karşılamakta, enerji talebinin fosil kaynaklardan bağımsız hale getirilmesini sağlamaktadır.

Bina cephelerinde uygulanan topraksız dikey bahçe sistemi ile doğal yalıtım etkisi artırılırken, yeşil cephelerin sulama suyu da çatıda toplanan yağmur suyundan sağlanmaktadır.

Tüm sistem, Bina Yönetim Sistemi (BMS) üzerinden merkezi olarak izlenmekte; enerji üretimi, tüketimi ve su kullanımı dijital platformlar aracılığıyla anlık olarak takip edilmektedir. Haziran 2024’te devreye alınan bu yenilikçi uygulama, yerel düzeyde karbon azaltımı ve kaynak verimliliği hedeflerine doğrudan katkı sunmakta olup, kurumsal çapta sürdürülebilir bina uygulamalarının ölçeklenmesi için örnek teşkil etmektedir.

Yamanlı HES: Emisyon Azaltımı için Oil Mist Filtrasyon Sistemi

Operasyonel emisyon kaynaklarını azaltmaya yönelik önleyici çözümlerimiz kapsamında, Yamanlı Hidroelektrik Santrali’nde makinelerden yayılan yağ buharını kontrol altına almak amacıyla gelişmiş bir Oil Mist Filter sistemi devreye alınmıştır. Bu sistem, özellikle döner ekipmanlardan kaynaklanan yağ bazlı aerosollerin hava ortamına karışmasını engelleyerek hem iş sağlığı hem de çevresel kalite açısından önemli bir katkı sunmaktadır.

Filtreleme sistemi, havaya karışan yağ partiküllerini etkili biçimde ayrıştırmakta ve çalışma alanı içerisinde temiz, solunabilir bir ortam yaratmaktadır.

Bu uygulama, yalnızca çalışan sağlığı açısından değil; aynı zamanda ekipmanların ömrünün uzatılması ve operasyonel güvenliğin artırılması yönünden de stratejik önem taşımaktadır. Toplanan yağ, periyodik aralıklarla boşaltılarak tehlikeli atık yönetimi prosedürlerine uygun biçimde bertaraf edilmektedir.

Proje, hidroelektrik üretim tesislerinde çevresel emisyonları minimize etmeye yönelik düşük maliyetli ancak yüksek etkili çözümler sunmakta; aynı zamanda sürdürülebilir üretim standartlarının tüm tesislerimize entegre edilmesine yönelik daha geniş ölçekli bir dönüşüm vizyonunun parçası olarak değerlendirilmektedir.

MadenNEXT: Elektrifikasyon ve Akıllı Operasyonlarla Madencilikte Dönüşüm

Tufanbeyli Enerji Üssü’nde yürütülen MadenNEXT girişimi, maden operasyonlarının elektrifikasyonu yoluyla karbon ayak izini azaltmak ve operasyonel verimliliği artırmak amacıyla hayata geçirilmiştir. Proje kapsamında, dizel yakıtlı araçlardan kaynaklanan yukarı yönlü (upstream) Kapsam 3 emisyonlarının ortadan kaldırılması hedeflenmekte, böylece karbon yoğun operasyonların AB Taksonomisi ile uyumlu bir geçiş süreciyle yeniden yapılandırılması sağlanmaktadır.

Dönüşümün ilk fazı, her biri 564 kW batarya kapasitesine sahip beş elektrikli kamyon ve iki elektrikli ekskavatörün devreye alınmasıyla başarıyla tamamlanmıştır. Bu araçlar, sahada aktif olarak hizmet vermekte olup yalnızca emisyonların azaltılmasına değil, aynı zamanda yakıt tüketiminin, gürültü seviyelerinin ve titreşim kaynaklı iş kazası risklerinin azaltılmasına da katkı sağlamaktadır.

Elektrifikasyon süreci yalnızca araçlarla sınırlı kalmamış,

operasyonların tüm enerji altyapısı yenilenebilir ve akıllı sistemlerle desteklenecek şekilde yeniden tasarlanmıştır. Sahada kurulacak güneş enerjisi santrali, batarya enerji depolama sistemleri ve otonom işletim teknolojileriyle maden sahası tamamen yenilenebilir kaynaklarla çalışan entegre bir yapıya kavuşturulacaktır. Bu kapsamda, Türkiye’nin ilk uzaktan kumandalı Stacker/Reclaimer ekipmanı da başarıyla devreye alınmış ve dijitalleşme odaklı otomasyon süreçleri başlatılmıştır.

2025 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanan MadenNEXT projesi, yalnızca karbon emisyonlarını azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda daha güvenli çalışma koşulları, daha düşük bakım maliyetleri ve uzun vadeli enerji bağımsızlığı sağlayan bir dönüşüm modelini temsil etmektedir. Proje kapsamında yürütülen fizibilite çalışmaları, elektrikli altyapının verimliliği ve ölçeklenebilirliği konusunda bilgi üretmekte olup, ilerleyen dönemlerde benzer saha dönüşümleri için temel teşkil etmektedir.

Ağaçlandırma Çalışmaları

2019-2024 arasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) projelerimizin ve operasyon sahalarımızın bulunduğu etki alanlarında toplamda 1,3 milyon fidan dikimi gerçekleştirdik. Bu sayede 1.200 futbol sahası büyüklüğünde bir alanı yani yaklaşık 856 hektarlık alanı ormana dönüştürerek ekosisteme önemli bir katkı sağladık.

Doğal ekosistemin korunmasına katkı sağlamak amacıyla 280.000 fidan dikerek geleceğe nefes oluyoruz. Her yıl, yaşımızın 10.000 katı kadar fidan dikimi gerçekleştirdik. Ormanlaştırma projelerimizle sadece yeşil alanları artırmakla kalmıyor, aynı zamanda bölgelerin ekolojik dengesini koruyarak uzun vadeli karbon yutak alanları oluşturuyoruz.

Fidan dikim çalışmalarımız, sadece fiziksel alanların ağaçlandırılmasını değil, aynı zamanda çevre bilincinin yaygınlaştırılmasını da kapsıyor. Bu kapsamda düzenlediğimiz eğitim ve bilinçlendirme etkinlikleri ile yerel halkın çevre farkındalığını artırmayı, özellikle genç nesillerin sürdürülebilir yaşam tarzlarını benimsemelerine katkı sağlamayı hedefledik. Eğitimlerde doğanın korunması, biyolojik çeşitliliğin desteklenmesi ve iklim değişikliği ile mücadelenin önemi gibi konuları ele alarak çevresel sorumluluk bilincini pekiştirdik.

Fidan dikiminde, bölgenin doğal ekosistemine uyum sağlayabilecek ve uzun vadede ekosisteme katkı sunabilecek türleri tercih ettik. Seçilen fidan türleri, don olaylarına karşı dayanıklı olup kalın kabuk yapıları sayesinde olası örtü yangınlarından minimum düzeyde etkileniyor. Ayrıca, gelir getirici ve endüstride kullanılabilir nitelikteki türler tercih edilerek yerel ekonomiye katkı sağlanması amaçlandı. Bu yaklaşım sayesinde bölgesel kalkınma ve ekolojik denge arasında sürdürülebilir bir uyum sağlıyoruz.

Fidanların gelişim süreci de titizlikle takip ediliyor. Belirli bir olgunluğa ulaştıklarında, yeni karbon yutak alanları oluşturarak atmosferdeki karbondioksit seviyesini azaltmaya katkı sağlayacaklar. Enerjisa Üretim olarak 2026 sonuna kadar fidan dikim hedefimizi 2 milyon adede çıkararak ekolojik restorasyon ve karbon azaltım hedeflerimizi daha ileriye taşımayı amaçlıyoruz. Bu kapsamda, doğayla uyumlu sürdürülebilir büyüme yaklaşımımızı kararlılıkla sürdürüyoruz.

Sabancı Holding Gençlik Seferberliği kapsamında, 1,3 İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nde çalışanlarımızın, üniversite öğrencilerinin ve akademik personelin katılımıyla geniş çaplı bir fidan dikim etkinliği gerçekleştirdik.

Bu etkinlik, gençler ve çalışanlarımız arasında çevre bilincini artırmak ve doğaya katkı sağlamak amacıyla hayata geçirildi. Üniversite kampüsünde gerçekleştirilen etkinlikte, katılımcılar bir araya gelerek sürdürülebilir bir gelecek için doğaya katkıda bulunmanın önemini pekiştirdiler.

Etkinlik kapsamında dikilen fidanlar, bölgenin iklim ve toprak koşullarına uygun, ekosistem dengesine katkı sağlayacak türlerden seçildi. Seçilen türlerin bölgenin doğal florasına uyum sağlaması ve uzun vadede karbon yutak alanı oluşturarak karbon emisyonlarını azaltması hedeflendi. Ayrıca, bu fidanlar büyüdükçe yerel biyoçeşitliliği destekleyecek ve kampüs alanında doğal bir yaşam alanı yaratacak.

Enerjisa Üretim olarak genç nesillerin çevre bilincini artırmaya yönelik projeleri desteklemeye ve bu tür etkinliklerle doğaya olan sorumluluğumuzu yerine getirmeye devam edeceğiz. Bu kapsamda, gelecek yıllarda benzer etkinlikleri yaygınlaştırarak hem doğaya hem de topluma katkımızı daha da güçlendirmeyi hedefliyoruz.

Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Yönetimi

Enerji üretim faaliyetlerimizin doğa üzerindeki etkilerini yalnızca yasal uyumluluk açısından değil, aynı zamanda şirket stratejimizin, finansal planlamamızın ve sürdürülebilirlik performansımızın temel bir unsuru olarak ele alıyoruz. Biyoçeşitlilik yönetimini; IFC Performans Standardı 6 (PS6),Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Performans Gerekliliği 6 (PR6),GRI 304 göstergeleri, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve AB Habitat/Kuş Direktifleri gibi uluslararası standartlarla uyumlu şekilde yürütüyoruz.

2024 yılı, biyoçeşitlilik yönetiminin kurumsal yapıya entegre edilmesi açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu kapsamda, ÇSY yapımız içinde konumlandırılan kurumsal biyoçeşitlilik ekibi görevlendirmiş bulunuyoruz. Bu adımla birlikte hem kurumsal kapasitemizi güçlendiriyor hem de biyoçeşitlilik yönetimini tüm operasyon ve yatırımlarımıza entegre etmek için sağlam bir temel oluşturuyoruz. Bu dönüşüm kapsamında hazırladığımız “Biodiversity Governance Document” (Biyoçeşitlilik Yönetişim Belgesi),2024’te tamamladık; 2025 itibarıyla şirket genelinde uygulamaya alacağız. Söz konusu belge; yatırım kararlarından saha planlamamıza, inşaat faaliyetlerimizden işletme döneminde izlemeye kadar biyoçeşitlilik yönetim sorumluluklarımızı net bir şekilde tanımlıyor.

Doğaya Bağımlılıklar ve Doğa Üzerindeki Etkilerimizin Yönetimi

Enerji üretim faaliyetlerimiz, ekosistem hizmetlerine farklı düzeylerde bağımlıdır. Özellikle hidroelektrik santrallerimiz, su döngüsünün sürekliliğine ve nehir ekosistemlerinin sağlıklı işleyişine doğrudan bağımlıdır. Termik santrallerimizin verimliliği ve operasyonel güvenliği ise iklim koşulları, hava kalitesi ve su kaynakları gibi çevresel faktörlere duyarlıdır.

Tüm santrallerimiz için su temini, hava ve su kalitesinin düzenlenmesi, toprak erozyonunun önlenmesi gibi temel ekosistem hizmetlerini analiz ediyoruz. Bu hizmetlerdeki değişimlerin operasyonlarımız üzerindeki etkilerini değerlendirerek, iş sürekliliği planlarımızı bu bağımlılıkları dikkate alarak oluşturuyoruz.

Bilim Temelli Hedefler Ağı (Science Based Targets Network-SBTN) kriterlerine göre belirlediğimiz başlıca bağımlılıklar, santrallerimizin güvenli ve sürdürülebilir şekilde çalışması için gerekli çevresel varlıklar ve hizmetlerdir.

Doğaya olan etkilerimizi de faaliyet gösterdiğimiz bölgelere özgü ekosistem koşullarına göre takip ediyor ve yönetiyoruz. Özellikle arazi kullanımı gerektiren yenilenebilir enerji projelerinde habitat kaybı ve parçalanma risklerini azaltmak için yer seçimi süreçlerimizi dikkatle yürütüyor, çevresel ve sosyal etki değerlendirmeleri ile destekliyoruz.

Rüzgar türbinlerinin kuşlar ve yarasalar üzerindeki etkileri, hidroelektrik santrallerin nehir ekosistemleri üzerindeki değiştirici etkisi ve güneş santrallerinin arazi kullanımı üzerindeki baskıları gibi doğrudan etkileri saha bazlı biyolojik izleme çalışmalarıyla değerlendiriyoruz. Örneğin, göçmen kuşların güzergâhları ve yarasa aktiviteleri düzenli olarak takip edilerek, elde edilen verilere göre türbin kaynaklı riskler analiz edilmektedir. Ayrıca istilacı türlerin yayılımı riskine karşı saha denetimleri yapıyor, çalışanlarımızı bu konuda bilinçlendiriyoruz.

İklim değişikliğinin ekosistemler üzerindeki dolaylı etkilerini de dikkate alıyoruz. Değişen iklim koşullarının bazı türlerin göç ve üreme döngülerinde değişiklik yaratabileceğini öngörüyor, bu doğrultuda uyum ve azaltım stratejileri geliştiriyoruz.

Tüm bu çalışmalar, TNFD ve SBTN yaklaşımlarına uygun şekilde, ENCORE aracı kullanılarak yürüttüğümüz analizlerle destekleniyor. Aşağıda yer alan tablo, enerji üretiminde kullandığımız teknolojilere göre öncelikli etki ve bağımlılık alanlarını özetlemektedir.

Ekolojik Duyarlılık çalışmaları ise üç ana başlık altında yürütülmüş olup, Enerjisa Üretim’in tüm santralleri kapsamında aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.

Analiz sonuçlarına göre, Enerjisa Üretim sahalarının %38’i suyla ilgili çok yüksek tehditlerle karşı karşıya olan bölgelerde, %57'si ise su riskinin yüksek olduğu bölgelerde bulunmaktadır. Analizde kullanılan su riski göstergesi WRI Aqueduct Water Risk Atlas Tool kullanılarak hesaplanmış olup, fiziksel miktar, kalite ve düzenleyici ve itibar riski kategorilerinden seçilen göstergeleri bir araya getirerek suyla ilgili tüm riskleri ölçmektedir.

WRI Haritası

Enerjisa Üretim, uluslararası biyoçeşitlilik ve doğal yaşam çerçeveleri sunan SBTN ve TNFD önerilerini dikkate alarak santrallerinin biyoçeşitlilik etki alanlarını ve risklerini ENCORE, IUCN ve WRI gibi araçlar ve veri tabanlarını kullanarak belirlemiştir. Enerjisa Üretim, bu detaylı analizler ışığında yarının sorumluluğuyla faaliyet gösterdiği alanlarda biyoçeşitlilik risklerini nötrlemek üzerine yol haritası üzerinde çalışmaktadır.

Bu analizler sonucunda, özellikle biyoçeşitlilik ve su kullanımı açısından hassasiyet gösteren dokuz öncelikli saha belirlenmiştir. Bu sahalar, ilgili biyoçeşitlilik risk ve fırsatlarını daha detaylı irdelemek için detaylı bir incelemeye tabi tutulmuştur.

Doğa ile İlişkili Risklerin Değerlendirilmesi

Etki alanlarımız, Enerjisa Üretim için doğa ile ilişkili çeşitli risklere işaret etmektedir. TNFD yaklaşımına paralel şekilde şirketimiz, risk değerlendirmelerini bilimsel yöntemlerle ve veri temelli olarak gerçekleştirmektedir. Başlıca doğa ile ilişkili risklerimiz şunlardır:

2024 sonunda, uzman danışman desteğiyle belli başlı yatırım sahalarımıza yönelik bir Doğa Riski ve Fırsatı Envanteri çalışması gerçekleştirdik. Bu çalışma kapsamında, seçilen sahalardaki ekosistemler ve biyolojik unsurlar detaylı bir şekilde analiz edilerek ekosistem hizmetleri, habitat bütünlüğü ve tür bazlı riskler belirlendi ve önceliklendirildi. Söz konusu analiz, TNFD’nin önerdiği değerlendirme kriterlerine uygun olup, risklerin kurumsal düzeyde daha sistematik yönetilmesi için önemli bir temel sağlamıştır. 2025 itibarıyla bu envanter sonuçlarını derinleştirerek her bir yüksek öncelikli sahada risk azaltıcı aksiyon planları oluşturmayı hedefliyoruz. Bu sayede, doğa ile ilişkili risklerin tespiti, takibi ve yönetimi şirket genelinde tutarlı bir yaklaşımla yürütülecektir.

Doğa ile İlişkili Fırsatların Değerlendirilmesi

Saha Bazlı Uygulamalar ve Biyoçeşitlilik Programları

Enerjisa Üretim’in biyoçeşitlilik stratejisi, sahada yürütülen somut uygulamalarla desteklenmekte ve her bir proje tipi için özel yaklaşımlar geliştirilmektedir. Farklı coğrafi bölgelerde yer alan hidroelektrik, rüzgâr, güneş ve termik santrallerimizin her biri için, o faaliyet tipine özgü ekolojik riskler ve fırsatlar belirlenmiş ve kapsamlı programlar hayata geçirilmiştir. Aşağıda, portföyümüz genelinde uyguladığımız başlıca saha bazlı biyoçeşitlilik yönetimi programları özetlenmektedir:

Rüzgâr Enerjisi Santrallerimizde Biyoçeşitlilik:

Rüzgâr enerjisi santrallerimiz, özellikle kuşlar ve yarasalar gibi uçan yaban hayatı unsurlarıyla etkileşim potansiyeli taşıdığı için, bu tesislerimizde ornitolojik ve yarasa izleme programları standart olarak uygulanır. Uzman biyologlar tarafından üreme ve göç dönemlerinde kuş gözlemleri (sabit nokta ve transekt sayım yöntemleriyle) yapılmakta; aynı alanlarda pasif ultrasonik detektörler aracılığıyla yarasa aktivite kayıtları toplanmaktadır. Bu veriler ışığında, her bir santral sahası için kuş ve yarasa türlerinin türbinlerle çarpışma riski modellenmekte ve eğer belirli türler için yüksek risk tespit edilirse ilgili türbinlerde “isteğe bağlı durdurma” (Shutdown on Demand) veya belirli zaman dilimlerinde çalışma kısıtlaması (Curtailment) gibi önlemler devreye sokulmaktadır. Bu proaktif önlemler, türlerin yoğun olarak aktif olduğu dönemlerde türbinleri durdurarak ya da hızını azaltarak çarpışma riskini en aza indirmeyi hedefler. Ayrıca 2024 yılında başlattığımız uygulama ile, #nşaat Sonrası Ölüm #zleme (Post-Construction Fatality Monitoring, PCFM) programlarımızı rüzgâr santrallerimizdeki türbin alanlarının yanı sıra santrallerin enerji iletim hatlarını ve diğer destekleyici altyapıyı da kapsayacak şekilde genişlettik. Rüzgâr projelerimizin planlama aşamasında kritik habitat taramaları yapılarak, endemik veya nesli tehlike altındaki türlerin varlığı tespit edildiğinde proje tasarımında değişikliğe gidilmektedir. Örneğin Kestanederesi RES sahasında yürütülen biyoçeşitlilik araştırmalarında, yalnızca o bölgeye özgü bir çekirge türü olan Chorthippus bozdaghensis ile Apollo kelebeği (Parnassius apollo) gibi nadir omurgasızlar tespit edilmiş ve bu türler için özel izleme programı hazırlanmıştır. Bu sayede, rüzgâr yatırımlarımız Türkiye genelinde yaban hayatı için nispeten güvenli alanlar haline gelmekte, enerji üretimi ile doğa koruma çalışmalarının bir arada yürütülmesi için azami gayret sarfedilmektedir.

Güneş Enerjisi Santrallerimizde Biyoçeşitlilik:

Güneş enerjisi santrallerimiz geniş yüzey alanları kapladığından, bu projelerin habitat üzerindeki etkilerine özel önem veriyoruz. GES sahalarında, kurulum öncesinde ve sonrasında flora ve karasal fauna çalışmalarına ağırlık verilmektedir. Her bir güneş santrali için bölgenin tür kompozisyonu, endemik ve hassas türlerin varlığı, arazi kullanımındaki değişimlerin ekosistem üzerindeki etkileri analiz edilmektedir. Bitki örtüsünün tamamen kaldırılmasını önlemek ve mevcut habitatı iyileştirmek amacıyla, panellerin aralarında kalan alanlarda yerel bitki türlerinin yetişmesine izin veren tasarımlar uyguluyoruz.

Hidroelektrik Santrallerimizde Su Ekosistemlerinin Korunması:

Hidroelektrik santrallerimizde tatlı su ekosistemlerini izlemek ve korumak için özel izleme çalışmaları uygulanmaktadır. Barajlı HES projelerimizde, sucul canlıların yaşam döngüsünü korumak amacıyla çevresel akış rejimleri belirlenmiştir. Balık geçidi bulunmayan santrallerimizde, balık geçiş yapıları inşa edilmiştir ve geçişi sağlamak için 'Balık Yakalama ve Taşıma Sistemi' kullanılmaktadır. Diğer santrallerimizde ise mevcut balık geçitlerinin işlevsellikleri sürekli izlenmektedir. Ayrıca, su kalitesi ve sediman birikimi düzenli olarak takip edilmekte ve mevsimsel balık izleme çalışmaları yürütülmektedir. 2024 yılında, su ekosistemi izlememizi AB Taksonomi Regülasyonu’na uyumlu hale getirmek için protokollerimiz güncellenmiştir ve fitoplanktondan makroomurgasızlara kadar çeşitli biyolojik indikatörler izlenmeye başlanmıştır. Kandil, Yamanlı ve Arkun HES sahalarımızda, hidrolojik değişimler ve sedimantasyonun uzun vadeli etkilerini araştırmak üzere üniversiteler ve araştırma kurumlarıyla iş birliği yapılmaktadır. Hedefimiz, ekolojik bütünlüğü koruyarak enerji üretimini sürdürmek ve gerektiğinde hızla koruma önlemleri almaktır.

Termik Santrallerimizde Biyoçeşitlilik:

Tufanbeyli Santrali için 2024 yılında başlattığımız kapsamlı çevresel modelleme çalışmaları kapsamında; hava emisyonları, kül yönetimi ve atık etkileri analiz edilerek, ekosistem sağlığı ve hava kalitesi üzerindeki olası riskler belirlenmiştir. Bu analizlere dayanarak ilave filtre sistemleri, kül depolama alanı iyileştirmeleri ve çevre ağaçlandırma projeleri planlanmıştır. Ek olarak, sahaya özel habitat restorasyonu ve mikro ekosistem iyileştirmeleri ile tür çeşitliliğini desteklemeyi hedefliyoruz.

Bandırma Santralleri için Marmara Denizi’ne yönelik derin deniz deşarjı faaliyetlerimizin etkilerini değerlendirmek amacıyla çok boyutlu bir deniz ekolojisi izleme programı yürütüyoruz. 2024 yılında gerçekleştirilen kapsamlı deniz ekolojisi araştırması kapsamında, su alma ve deşarj bölgelerinde fiziksel, kimyasal ve biyolojik parametreler detaylı şekilde analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, bu bölgelerdeki yapay kayalık yapının levrek, çırçır ve sargoz gibi türlerin kalıcı popülasyonlar oluşturmasına katkı sağladığını ortaya koymuştur. Deşarj noktalarında görülen bulanıklık, 250–500 metre mesafede azalarak ekosistem sağlığının korunduğunu göstermektedir. Sürekli izleme sistemlerimiz sayesinde, su sıcaklığı ve kalitesi, deniz canlıları açısından yaşanabilir sınırlar içinde tutulmakta; gerektiğinde operasyonel ayarlamalar yapılmaktadır.

Habitat Restorasyonu ve Ex-situ Koruma Projeleri:

Tüm santrallerimizde, inşaat ve işletme faaliyetleri sırasında ortaya çıkabilecek habitat tahribatını onarmaya yönelik çalışmalar kritik öneme sahiptir. Enerjisa Üretim, faaliyet gösterdiği her bölgede yerel ekosistemleri iyileştirme ve türleri koruma odaklı projelere yatırım yapmaktadır. Flora çalışması gerçekleştirdiğimiz tüm sahalarda, tespit edilen önemli ve nadir bitki türlerinin tohumları toplanarak Ankara’daki ulusal gen bankasına iletilmektedir.2025 itibarıyla, inşaat aşamasında olan tüm yeni projelerimizde yerinde tür koruma ve gerekirse translokasyon (türlerin uygun alanlara nakli) uygulamalarını devreye almayı hedefliyoruz.

Arkun Yaban Hayatı Projesi:

DKMP ile iş birliği içerisinde yürüttüğümüz Arkun Barajı Yaban Hayatı Projesi’yle biyolojik çeşitliliği izlemek ve yaban hayatı çalışmalarını geliştirmek için Arkun Barajı’nın bulunduğu bölgede teknik uygulamalar gerçekleştirmekteyiz. Biyolojik çeşitlilik açısından önemli olan bu bölgede ekosistemi, bitki ve hayvan türleri ile biyolojik çeşitliliği ulusal ve uluslararası sözleşmelerin listelerindeki flora ve fauna türlerini izliyor, yeni ve gerçek zamanlı bilgilerle verilerimizi kayıt altına alıyor, bir bilgi bankası oluşturuyor, analizlerle raporluyoruz.

Bölgede önemli memeli türlerimizden çengel boynuzlu dağ keçilerini uydu vericilerle izliyor, aktivite durumlarını kayıt altına alıyoruz. Bu kapsamda 2024 yılında dişi çengel boynuzlu dağ keçileri olan Yıldız ve Sıla’ya uydu verici takıp doğaya bıraktık.Yıldız ve Sıla’dan alınan düzenli sinyallerle biyolojik ve fizyolojik değişimlerine, alan kullanımlarına, yol haritalarına dair bilgilere ulaşıp biyolojik çeşitliliğin korunmasında etkin politikalar üretilmesine katkıda bulunuyoruz. Ülkemizde bir ilk olan çengel boynuzlu dağ keçilerini uydu vericilerle izleme çalışmamızla, doğal yaşama saygı konusundaki kararlılığımızı Enerjisa Üretim olarak gururla sürdürüyor, ilklere imza atmaya devam ediyoruz.

Biyolojik çeşitlilikle ilgili farkındalık yaratma ve bir yaban hayatı kültürü oluşturma yolunda Enerjisa Üretim Sanat Kulübü aracılığıyla her yıl Enerjisa Üretim içinde ödüllü bir yaban hayatı fotoğraf yarışması düzenliyoruz. Bunun yanı sıra, yaban hayatı, flora ve faunayla ilişkili “Yaban Hayatından İnciler” adıyla çevrimiçi bir dergi çıkarıyoruz.

Tedarik Zincirinde Doğa Temelli Risk ve Fırsat Analizi

Doğa ile ilişkili riskleri ve fırsatları yalnızca operasyonlarımızla sınırlı tutmuyor; aynı zamanda tedarik zincirimizin tamamında değerlendiriyoruz. Bu kapsamda, TNFD’nin LEAP metodolojisine dayalı olarak 2024 yılında gerçekleştirdiğimiz analizle, tedarik zincirimizin doğaya olan bağımlılıklarını ve doğa üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde inceledik.

Analiz sürecinde, toplam satın alma hacmimizin yaklaşık %92’sini temsil eden ve yüksek doğa ilişkili risk potansiyeli taşıyan 9 tedarikçi firma değerlendirmeye alındı. Bu firmalar; inşaat, makine ve ekipman üretimi, madencilik, enerji ekipmanları gibi yüksek etkili sektörler temelinde sınıflandırıldı. Sektörel bazda yapılan analizlerde, su kullanımı, arazi dönüşümü, biyotik kaynaklara bağımlılık ve sera gazı emisyonları gibi faktörlerin belirleyici olduğu görüldü. ENCORE aracıyla yürütülen bu çift yönlü analizde hem doğaya olan bağımlılıklar hem de doğa üzerindeki etkiler değerlendirildi.

Ayrıca, WWF’in Biyoçeşitlilik ve WRI Su Riski Filtreleri aracılığıyla, bu tedarikçilerin faaliyet gösterdiği coğrafyaların ekosistem hassasiyeti, su stresi, taşkın riski ve habitat bütünlüğü açısından risk profilleri çıkarıldı. Bulgular, bazı tedarik lokasyonlarında doğa ilişkili risklerin orta-yüksek seviyede olduğunu ortaya koydu. Bu analiz yalnızca bir tespit aracı olarak değil; aynı zamanda şeffaflık ve iş birliğine dayalı bir aksiyon planlamasının temelini oluşturdu. Elde edilen sonuçları ilgili tedarikçilerle paylaştık ve her bir öncelikli tedarikçiyle birlikte, risk azaltımına yönelik yol haritaları oluşturmaya başladık. Tedarik zincirinde doğa temelli risklerin azaltılması ve sürdürülebilir uygulamaların yaygınlaştırılması amacıyla karşılıklı öğrenme ve iyileştirme odaklı bir etkileşim süreci yürütüyoruz.