PDF

STRATEJİ

Enerjiyi
geleceğe
dönüştürüyoruz.

Santrallerimizden maksimum ekonomik değeri kazanmayı amaçlıyoruz. Portföyü kısa, orta ve uzun vade elektrik satış ve yakıt tedarik stratejilerini geliştirecek, uygulayacak ve spot piyasalarda yaratılacak değeri maksimize edecek şekilde yapılandırıyoruz.

Strateji ve Portföy Yönetimi

3.607 MW kurulu gücündeki santrallerimizden maksimum ekonomik değeri kazanmayı amaçlıyoruz.

2021 Faaliyetleri

Türkiye’nin lider elektrik üretim şirketi olarak operasyonel 3,607 MW’lık çeşitlendirilmiş üretim portföyü ile hidroelektrik, rüzgâr, güneş, doğalgaz kombine çevrim santrali ve linyit santrali olmak üzere 5 farklı teknolojide elektrik üretimi gerçekleştiriyoruz. Başarılı bir portföy yönetimi yapabilmek ve hem içinde bulunduğumuz dönemin operasyonel performansını en yüksek noktaya çıkarmak hem de gelecekteki büyümeyi doğru bir şekilde yönetebilmek amacıyla yedi ana operasyonel yetkinliği maksimum uyum içerisinde yönetmek üzere konumlandırdık.

5
farklı teknolojideki

BAŞARILI
bir portföy yönetimi

Orta ve Uzun Vade Elektrik Satış ve Yakıt Tedarik Stratejileri

3.607 MW kurulu gücündeki santrallerimizden maksimum ekonomik değeri kazanmayı amaçlıyoruz. Portföyü kısa, orta ve uzun vade elektrik satış ve yakıt tedarik stratejilerini geliştirecek, uygulayacak ve spot piyasalarda (Gün Öncesi Piyasası, Gün İçi Piyasası, Dengeleme Güç Piyasası ve Yan Hizmetler Piyasaları) yaratılacak değeri maksimize edecek şekilde yapılandırıyoruz.

Portföy Yönetimi Fonksiyonu ile;

  • Her bir MW’ı ilgili piyasalarda maksimum değere ulaştırmayı,
  • Varlık değeri üzerinde etkisi olan ticari riskleri minimize etmeyi,
  • Piyasanın ve santrallerimizin önceliklerini hızlı ve kârlı bir şekilde değerlendirmeyi,
  • Esnek ve güçlü üretim imkânlarımızla spot piyasalarda maksimum değerin yaratmayı ve
  • Şirket içi bilgi birikimini yaygınlaştırmayı ve en doğru şekilde Şirket yararına kullanmayı amaçlıyoruz.

Stratejik Önceliklerimiz

Başarılı bir portföy yönetimi için yedi ana operasyonel yetkinliği maksimum uyum içerisinde yönetiyoruz.

Strateji ve Portföy Yönetimi

01

Operasyonel
Mükemmellik

  • Değer yaratılan her noktada mükemmelliği hedeflemek
  • Tüm portföy için daha yüksek emre-amadelik sağlayacak ve verimliliği arttıracak stratejileri ve bakım planlamalarını değerlendirmek
  • Santralleri merkezi uzaktan kontrol merkezi (SENKRON) ile yönetmek
  • Yeni teknolojileri keşfetmek, denemek ve takip etmek, yerli-yabancı üniversiteler ve start-up’larla iletişim kurarak iş birlikleri yapmak

02

Portföy
Optimizasyonu

  • Rüzgâr ve hibrit güneş yatırımları yapmak
  • Birleşme ve satın alma fırsatlarını değerlendirmek

03

Ticari
Optimizasyon

  • kWh’i en yüksek karlılığa dönüştürmek
  • Kaynakları optimize ederken, elektrik santrallerimizden en yüksek değeri elde etmek
  • Varlık değerlerini etkileyebilecek riskleri yönetmek

04

Ticarette
Büyüme

  • Elektrik ticaretinde lider konumunu devam ettirmek
  • Doğu Avrupa’da bölgesel bir gaz ve elektrik ticaret şirketi haline gelmek
  • Enerji ve karbon üzerine B2B yeşil müşteri “çözümleri sağlamak

05

Sermaye
Optimizasyonu

  • Optimum sermaye yapısı
  • Optimum finansal kaldıraç
  • Dinamik nakit yönetimi

06

Dijitalleşme

  • Dijital maharet
  • Doğru teknoloji dengesi ile iş birimi dijitalleşmesi
  • Mobil deneyim ile birlikte ileri dijital çalışma yeri uygulamaları İleri veri analitiği ve yüksek performanslı veri işleyebilme için bulut ve uç işlemenin kullanımının artırılması

07

İnsan ve
Kültür

  • İnsan odaklı organizasyon; iş gücümüzü koruma, yeniden beceri kazandırma ve geliştirmek için her fırsatı kullanma
  • Spektrum ile sürekli öğrenme
  • Her bölümde uzmanlık düzeyinin artırılması
  • Geri bildirim kalitesinin iyileştirilmesi
  • İş-yaşam dengesi
  • Toplumsal bilinç

2021 Yılı Gelişmeleri

Operasyonel mükemmellik hedefi açısından santrallerdeki emre amadelik ve kapasite kullanım rakamlarının rekor seviyelere çıktığı bir yıl geçirdik.

2021 Yılı Gelişmeleri

Yedi ana yetkinlik üzerinde faaliyetlerini sürdürerek 3,607 MW ile özel sektör elektrik üreticileri arasında lider konumdayız. Çeşitlendirilmiş üretim portföyümüz, güçlü bilanço yapımız, öngörülebilir kârlılık ve temettü potansiyelimiz, büyümeyi güvence altına alan döviz bazında alım garantili gelirlerimiz ile Türkiye elektrik ve enerji piyasalarında ayrıcaklı konumumuzu 2021 yılında sürdürdük.

Operasyonel mükemmellik hedefi açısından santrallerdeki emre amadelik ve kapasite kullanım rakamlarının rekor seviyelere çıktığı bir yıl geçirdik. Doğru enerji satış ve yakıt tedarik stratejileri, etkin rezervuar yönetimi stratejileri ve GÖP-GİP ve yan hizmetlerin piyasalarındaki verimli operasyonlarımızla yüksek değer yarattık. Mevcut varlıkların optimizasyonuna ilave olarak, varlığa dayalı olmayan enerji ve gaz ticareti faaliyetlerimizle, sofistike müşteriler için sunulan enerji tedarik çözümleri ve yapılandırılmış ticari ürünler (origination) faaliyetlerimizle de değer yarattığımız bir yıl oldu.

Doğu Avrupa’daki ticaret kolumuz olan Enerjisa Europe, 2021 yılında tam olarak faaliyete geçti. Bölgedeki (Macaristan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Yunanistan) ticaret pazarlarında değer elde etmeye başladı. Operasyonlardan yaratılan karlılığın ve nakdin, finansal dalgalanmaların yaratacağı risklere karşı etkin bir şekilde yönetilmesini sağladık. Etkin ticari yönetimin en temel unsurlarından birisi olan dijital dönüşümü, yıl boyu hız kesmeden devam ettirdik. Bu alandaki gelişmelerin de katkısıyla 2021 yılında gerçekleşen yüksek operasyonel performansı 1,710 milyon TL’lik net kâra dönüştürdük. Makroekonomik seviyedeki dalgalanmalara rağmen, yılı sağlam bir bilanço yapısı ile tamamlamayı başardık.

1,7
milyar net kâr

Yatırımlar

2021 yılında yenilenebilir yatırımlar için yeni bir sayfa açtık. Yılın başında hibrit güneş projelerini devreye aldık. Kayseri’de 65 MW’lık Erciyes Rüzgâr Enerjisi Projesi’nin inşaatına başladık. 2019 yılında bağlantı hakkını kazandığımız Çanakkale ve Aydın’da yer alacak olan toplam 500 MW’lık mega YEKA Rüzgar Santralleri için ön lisans aldık. Büyüme stratejileri ile birebir örtüşen bu yenilenebilir yatırımlarla sürdürülebilir geleceğe doğru sağlam adımlar attık. 2020 yılında yarattığı değeri ilk kez yatırımcıları ile paylaşan Enerjisa Üretim, 2021 yılında da ürettiği değerden temettü dağıtacaktır. Gelecek yıllarda da bu akışı sürdürülebilir kılmayı hedefliyoruz.

Orta vadeli planlarımızda mevcut 3,607 MW’lık üretim portföyünün yarattığı değeri ticari olarak maksimize ederek, doğru sermaye ve nakit yönetimi stratejileri ile yenilenebilir enerji alanında büyümeyi amaçlıyoruz.

Türkiye Elektrik Üretimi Sektörü

2021 yılı makroekonomik anlamda büyük dalgalanmaların yaşandığı bir yıl oldu. Pandemi etkisi ile gerileyen Türkiye elektrik talebi toparlanmaya geçti. Ertelenen bakımlar yapıldı. Zamanında yapılamayan bakımların bir sonucu olarak büyük plansız duruşlar gerçekleşti. Küresel ölçekte enerji krizleri yaşandı, emtia fiyatları arttı. Kuraklık sebebiyle hidroelektrik santrallerde normallerin altında üretim sağlandı.

Ülkemiz elektrik kurulu gücü 2020 yılına göre %4 artarak, 99.4GW’a ulaştı. 2021 yılında ağırlıklı olarak rüzgâr ve güneş santrallerinin kapasite artışı ile birlikte, yenilenebilir kaynakların toplam elektrik kurulu gücündeki payı %52’ye yükseldi.

Önceki yıl salgın sebebiyle düşen Türkiye elektrik talebi, yılın ilk 6 ayında uygulanan Pandemi kısıtlarına rağmen yılda %8,2 büyüdü ve 327 TWh olarak gerçekleşti. Bunda; aşılanma, kademeli normalleşme ve sanayi büyümesinin etkisi görüldü. Normallerin altında gerçekleşen yağışlar, düşük kar potansiyeli ve düşük toprak nemi sebebiyle yıl boyunca santrallere daha az akım geldi. Hidroelektrik santrallerin kapasite kullanım oranları yıl boyunca düşük kaldı. Kuraklık sebebiyle arz tarafında oluşan bu eksikliği gidermek ve yüksek Türkiye elektrik talebini karşılamak amacıyla, doğalgaz santrallerinde rekor miktarda üretim yapıldı.

2020’de pandemi etkisiyle düşen emtia fiyatları, küresel talepteki toparlanmayla birlikte 2021 yılının ikinci yarısından itibaren tarihi zirvelere ulaştı. Emtiaların yükselişi ve arz problemleri nedeniyle, küresel ölçekte enerji krizleri yaşandı. İthal kömür fiyatlarında artışlar gözlendi. Dönem dönem ithal kömür kaynaklı santrallerin üretim maliyetleri, doğalgaz santrallerinin üretim maliyetinin üzerine çıktı. Gün Öncesi Piyasasında fiyatı oluşturan arz eğrisinde iki teknoloji tipinin yer değiştirmesine neden oldu.

2021 yılında yaşanan kuraklık, ülke genelindeki bütün hidroelektrik santralleri etkilediği gibi bizim hidroelektrik santral portföyümüzü de olumsuz etkiledi. Bu olumsuzluğu; etkin rezervuar kullanımı, doğru bakım planlaması ve rekor emre amadelik gerçekleşmeleri ile oldukça başarılı yönettik. Çeşitlendirilmiş portföyümüz sayesinde bu negatif etkiyi diğer teknolojilerdeki yetkinliklerimizin verdiği güçle kapattık. Bu sayede, 2021 yılında planladığımızın üstünde bir gelire ulaştık.

2021 yılı rüzgâr ve güneş santrallerimiz için de başarılı bir yıl oldu. Rüzgâr santrallerindeki bakım planlamalarını, rüzgâr yoğunluğunun az olduğu dönemlere denk getirerek oluşacak gelir kaybını minimum düzeye indirdik.

Bandırma I ve Bandırma II doğalgaz kombine çevrim santrallerimiz, geçmiş yıllarda olduğu gibi, Türkiye arz güvenliğine büyük katkı sundu. Tufanbeyli Linyit Santrali, yüksek verimlilik ve ileri teknoloji sayesinde düşük maliyetle elektrik üretebiliyor. Santralin 2021 yılında ürettiği elektriğin büyük bir kısmını ikili anlaşmalar ve EÜAŞ (Elektrik Üretim A.Ş.) alım sözleşmesi üzerinden sattık. Tufanbeyli Santrali için en kritik nokta olan emre amadeliğin önceki yılların da üstünde bir değer yakalamasını sağladık. Yanı sıra, varlığa dayalı olmayan enerji ve gaz ticareti faaliyetleri, sofistike müşteriler için sunulan enerji tedarik çözümleri ve yapılandırılmış ticari ürün faaliyetleri de yıl boyu karlılığımıza büyük katkı sağladı.

Üçüncü Taraf Ticari Varlık Operasyonları

2021 yılında, yıllardır biriktirdiğimiz; bilgi, tecrübe ve operasyonel yetkinliklerden güç alarak, sektördeki lider konumumuzu başka firma santrallerinin A’dan Z’ye bütün ticari operasyonlarını üstlenerek güçlendirdik.

Büyüme hedeflerimizden biri olan bu alanda atılan ilk adımla, toplamda 92MW kurulu gücündeki Akocak ve Çanakcı hidroelektrik santrallerinin bütün ticari operasyonlarını üstlendik. Bu kapsamda kendi santrallerimiz için de sürdürdüğümüz;

  • Santral Optimizasyonu - Rezervuar Yönetimi/İşletmesi
  • Meteorolojik ve Hidrolojik Tahminler
  • Gün Öncesi ve Gün İçi Piyasa İşlemleri
  • Dengesizlik Yönetimi
  • Risk Yönetimi
  • Bakım Planlaması

konularında yeni paydaşımızın tüm operasyonlarını başarı ile tamamladık.

Santraller

2021 yılı, başarılı takip ve kararlarla yapılan elektrik üretim optimizasyon çalışmaları, yüksek emre amadelik ve ticari operasyonların katkısı ile hidroelektrik santrallerimiz için verimli bir yıl olarak geçti.

Santraller

Yenilenebilir Enerji Santralleri

Hidroelektrik santraller, 1.353 MW’lık payı ile Enerjisa Üretim’in yenilenebilir enerji portföyündeki en büyük paya sahiptir. Normallerin gerisinde kalan yağışların sonucu olarak hidroelektrik santrallerimiz, 2021 yılına daha düşük kapasite kullanım oranıyla başladı. Normallerin altında gerçekleşen yağışlar, düşük kar potansiyeli ve düşük toprak nemi sebebiyle yıl boyunca santrallerimize az akım geldi. Hidroelektrik santrallerimizin kapasite kullanım oranları yıl boyunca düşük kaldı. 2021 yılından karşılaşılan kuraklığa rağmen ekiplerimizin başarılı öngörüleri ve etkin rezervuar yönetimi sayesinde hidroelektrik santrallerden maksimum seviyede fayda sağladık.

2021 yılı rüzgâr enerjisi santralleri için oldukça verimli bir yıl olarak geçti. Yüksek kapasite kullanımı yakaladık. Bares, Dağpazarı Çanakkale Rüzgâr Enerjisi Santrallerinde toplamda 707 GWh’lik üretim gerçekleştirdik.

Pandemi nedeniyle zorlu bir yıl olan 2021’de, hidroelektrik santrallerin periyodik bakımlarını yaptık. Etkin ve verimli bakım planlaması ile bazı santrallerin bakım planlarını ihtiyaçlar ve Pandemi kısıtları doğrultusunda daralttık. Bazı santrallerin bakımlarını koşulların daha uygun olabileceği dönemlere kaydırdık. Başarılı bakım planlaması ile hidroelektrik santrallerin emre amadeliklerini yüksek oranda gerçekleştirdik. Veri yönetimi ve ileri veri analitiği ve yönetimi operasyonlarına 2021 yılında hız vererek devam ettik. Verilerin gerçek zamanlı takibi ve yönetilebilmesi için bazı proje hedefleri koyduk ve başarı ile gerçekleştirdik.

Kısa dönem akım tahmin çalışmalarında, dünyada en çok kullanılan meteorolojik tahmin kaynaklarından olan ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts) ve GFS (The Global Forecast System) ürünleri kullanılıyor. Biz de bu ürünler aracılığıyla havza bazlı yağış ve sıcaklık tahmin verileri hazırlıyoruz. Hazırlanan yağış sıcaklık verilerini, gerçek zamanlı santral işletmesi sırasında oluşabilecek meteorolojik ve hidrolojik risklere karşı erken uyarı sistemi olarak kullanıyoruz. Bu verilere dayanarak oluşabilecek risklere karşı önlem alıyoruz. Hazırlanan yağış, sıcaklık verileri ile farklı uydu görüntüleri aracılığı ile temin edilen karla kaplı alan, toprak nemi ve kar-su eşdeğeri gibi verileri, Delft-FEWS (Flow Forecasting System) modelini kullanılarak akım tahminleri yapıyoruz. PERA optimizasyon modeli, Delft FEWS Akım tahmin modeli çıktıları, santral teknik özellikleri, alt-üst akış kısıtları ve piyasa koşullarını eş zamanlı değerlendiren ve özkaynaklarla geliştirilen bir ileri veri analitiği uygulamasıdır. Pera optimizasyon modeli ile en doğru ve ekonomik değeri en yüksek olan zaman diliminde, bir birim sudan maksimum enerji elde edilmesi planlanıyor. 2021 yılında Pera optimizasyon modelinin daha verimli ve kısa sürede çalışabilmesi adına çözümler ürettik.

2021 yılı, 2020 yılına benzer olarak başarılı takip ve kararlarla yapılan elektrik üretim optimizasyon çalışmaları, yüksek emre amadelik ve ticari operasyonların katkısı ile hidroelektrik santrallerimiz için verimli bir yıl olarak geçti. Başarılı optimizasyon stratejilerinin karşılığı olarak, santrallerimize gelen limitli su kaynağını en verimli şekilde kullandık.

Doğalgaz Kombine Çevrim Santralleri

Normallerin gerisinde kalan yağışların sonucu olarak hidroelektrik santraller, 2021 yılına daha düşük kapasite kullanım oranıyla başladı. Arz tarafında yaşanan bu önemli gelişme, doğalgaz santrallerinin yüksek kapasite kullanım oranlarıyla seneye başlamasını sağladı. Türkiye elektrik talebini karşılamak amacıyla, doğalgaz santrallerinde rekor miktarda üretim yapıldı.

2021 yılı küresel çapta hemen hemen bütün emtialar yükseliş kaydetti. Emtia fiyatlarındaki bu artıştan, doğalgaz fiyatları da etkilendi. Türkiye gaz piyasasında hâkim konumda olan BOTAŞ’ın, doğalgaz tarifesine (elektrik üretimi amaçlı) yaptığı zamlar, santrallerin üretim maliyetlerinde ciddi artışa sebep oldu.

Tüm bunlar neticesinde 2021 yılında elektrik fiyatlarında özellikle yılın ikinci yarısında ciddi artışlar yaşandı. Yükselen doğalgaz maliyetlerine rağmen, ileri vadeli elektrik satış stratejilerimiz (hedge işlemleri) ve etkin yakıt tedarik stratejilerimiz ile varlık değerimizi bu çalkantılardan korumayı başardık. Doğalgaz santrallerimizin karlılığını önemli ölçüde arttırdık.

Tufanbeyli Santrali

2021 yılı gerek maden, gerekse santral operasyonlarında, geçmiş yıllarda yaşanan zorlukların ardından yapılan yatırımların ve iyileştirmelerin meyvelerini almaya başladık. Yapılan yatırımların ve iyileştirmelerin operasyonel faaliyetler üzerindeki etkisiyle, yüksek emre amadelik oranına ulaştık ve üretim rekoru kırdık. 2021 yılı emre amadelik oranındaki başarılı performansı, başta Elektrik Üretim Anonim Şirketi’ne (EÜAŞ) yapılan satışlar olmak üzere ileri vadeli elektrik satış stratejileri, hedge işlemleri ve etkin yakıt tedarik stratejileriyle destekledik.

Risk Yönetimi

Operasyonel, stratejik ve finansal planlarımızı etkileyebilecek tüm risk ve fırsatların tanımlanmasını, çeşitli metodolojiler kullanarak ölçülmesini, değerlendirmesini ve risklerin azaltılmasını hedefliyoruz.

Risk Yönetimi

Ölçme, Değerlendirme ve Risklerin Azaltılması

Risk yönetimi anlayışımızla; operasyonel, stratejik ve finansal planlarımızı etkileyebilecek tüm risk ve fırsatların tanımlanmasını, çeşitli metodolojiler kullanarak ölçülmesini, değerlendirmesini ve risklerin azaltılmasını hedefliyoruz.

Risk yönetiminden sorumlu iki farklı departman, kendi alanlarında risk yönetimi faaliyetlerini yürütüyor. Teknik Risk Yönetimi departmanı teknik risklerin yönetilmesine odaklanıyor. Ticari ve finansal risklerin yönetilmesine odaklanan Kurumsal Risk Yönetimi departmanının ismini, stratejik hedeflerimizle paralel olarak Risk Kültürü olarak değiştirdik. Departmanın organizasyonel yapılanmasını, tüm karar süreçlerinde risk yönetimi uygulamalarını hayata geçirmek ve risk yönetimi anlayışını tüm organizasyona yaymak amacıyla yeniden oluşturduk.

2021 Yılı Genel Risk Değerlendirmesi

2021 yılında enerji piyasası oyuncuları için en önemli risklerden biri dövizler oldu. Yıla 7,42 ile başlayan USD kuru, en düşük kapanışını 17 Şubat’ta 6,92 ile, en yüksek kapanışını 21 Aralı’ta 17,47 ile yaptı ve yılı 12,98 ile bitirdi. En düşük ve en yüksek değerler arasında 2,5 kat fark, kur risklerinin yakından takip edilmesi gerektiğini gösteriyor.

2021 yılı global enerji piyasaları açısından da yüksek oynaklık ve rekor fiyatlar yılı oldu. Avrupa doğalgaz ve elektrik piyasalarında fiyat rekorları kırıldı. Dünyanın en önemli likit doğalgaz ticaret merkezlerinden biri olan Hollanda TTF piyasasında 2020 yılında 3,9 EUR/MWh seviyelerine kadar düşen doğalgaz spot fiyatı, 2021’de rekor 137 EUR/MWh seviyesine yükseldi ve yılı 70 EUR/MWh ile kapattı. Almanya gün öncesi piyasasında elektrik fiyatları Ocak ayında ortalama 53 EUR/MWh olarak gerçekleşirken Aralıkta ortalama 223 EUR/MWh seviyesine yükseldi. Avrupa piyasaları kadar dramatik olmamakla birlikte Türkiye enerji piyasalarında yükselen kömür ve doğalgaz maliyetleri, elektrik fiyatlarına yansıdı. 2021 Ocak ayında ortalama 298 TL/MWh olan elektrik piyasa takas fiyatı (PTF); yükselen doğalgaz, kömür fiyatları ve kur ile birlikte 2021 Aralık ayında 1009 TL/MWh olarak gerçekleşti. Piyasalarda yaşanan eşine az rastlanır bu yükseliş, doğru risk yönetimi yapılmadığı taktirde ticari ve üretim faaliyetlerinin ciddi zararlara uğrayabileceğini gösterdi. Enerjisa Üretim olarak, hem varlık optimizasyonu hem de ticari faaliyetlerimizde uzun yıllardır geliştirdiğimiz ve kullandığımız gelişmiş risk yönetimi araçları ve teknikleri ile tüm piyasa risklerini yakından takip ediyoruz. Ticari faaliyetlerimizi belirgin risk sermayesi ve risk limit yapıları ile sürdürüyoruz. Kur dalgalanmalarından negatif etkilenmemek adına gelişmiş risk yönetim araçları ve teknikleri kullanıyoruz.

Ticari ve Optimizasyon Risklerinin Yönetilmesi

Ticari riskler ve optimizasyon riskleri; üreteceğimiz ya da ticaretini yaptığımız elektrik enerjisinin ve tüketeceğimiz ya da ticaretini yaptığımız doğalgaz, petrol ürünleri, linyit gibi emtiaların, serbest ve regüle piyasalarda oluşan fiyatlarının ve ek maliyetlerinin zaman içerisindeki değişimini ve kârlılık üzerine olan etkilerini kapsıyor. Risklerin yönetilmesi için ticaret ve optimizasyon risk politikası belirledik. Ticari ve optimizasyon risk yönetimi faaliyetlerimizi, Risk Kültürü departmanına bağlı Ticari Risk Yönetimi ekibi ve tüm ticari ve optimizasyon faaliyetlerini yürüten ekiplerin iş birliği ile yürütüyoruz. Her bir ticari ve optimizasyon faaliyetinin karlılığını ve taşıdığı riskleri periyodik olarak raporluyoruz. Risklerin büyük kısmını günlük olarak takip ediyor ve raporluyoruz. Ticari faaliyetler için ayrılmış bir risk sermayesi bulunduruyoruz. Ticari limitleri, bu risk sermayesine ve mevcut risk iştahına göre belirleyerek günlük olarak takip ediyoruz. Ticari risklerin ölçülmesi için gelişmiş Riske Maruz Değer (Value at Risk, VaR) modelleri kullanıyoruz.

Risk yönetimi faaliyetlerini yönlendirmek ve denetlemek adına Ticaret ve Optimizasyon Risk Yönetimi Komitesini oluşturduk. Komite üyeleri CFO, Portföy Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı ve Enerji Piyasaları Direktöründen oluşuyor. Bu komite düzenli aralıklarla toplanıyor ve mevcut risk taşıma kapasitemiz paralelinde risk iştahını, verilecek yetkiyi, limitleri ve ticaret prensiplerini belirliyor. Mevcut sistemlerin yeterliliğini sorguluyor ve geliştirilecek alanlara karar veriyor. Ticari operasyonlar seviyesindeki riskli durumlar belirliyor ve riski bertaraf etmek adına aksiyon planlarına karar veriyor.

Finansal Risklerin Yönetilmesi

Farklı para birimlerindeki alacaklarımız, borçlarımız, alım garantilerinden doğan kur risklerimiz, finansal risklerimizin önemli bölümünü oluşturuyor. Ayrıca mevduatlar, krediler ve/veya vadeli borç ve alacaklardan doğan faiz riskleri ve vergisel riskler de finansal riskler kapsamına giriyor. Bu risklerin daha etkili yönetilebilmesi adına Risk Kültürü departmanı altında Finansal Risk Yönetimi departmanını görevlendirdik. Finansal operasyonların temel prensipleri, yetki ve limitleri, onay prosedürleri, izlenen metrikler ve risk yönetim uygulamaları Finansal Risk Yönetimi Politikası ile belirleniyor.

Finansal risklerin değerlendirilmesi ve aksiyonların planlanması için üst yönetimin katılımı ile Aktif/Pasif Komitesini kurduk. Bu komite düzenli aralıklarla toplanarak mevcut ve ileriye dönük mevduat ve kredi pozisyonlarımızı, farklı para birimleri cinsinden gelir ve giderlerimizi, kur ve faiz risklerimizi değerlendiriyor. Alınacak pozisyonlar ile risk yönetimi aksiyonlarını belirliyor. Bu komite ayrıca Finansal Risk Yönetimi Politikası için girdi sağlıyor.

Kurumsal Risk Yönetimi ve Depolama

Farklı departmanlar ve birimlerde oluşan risklerin konsolidasyonu, iş sürekliliği dokümanlarının oluşturulması ve risklerin raporlanmasını içeriyor. Risk yönetiminin karar mekanizmalarına girdi sağlaması, stratejik öneme sahiptir. Bu sebeple, bütçe, yıllık ve ara dönem planlarında, karar aşamasından önce riskler ana varsayımlarla tutarlı olacak şekilde tanımlanıyor, hesaplanıyor, konsolide ediliyor ve sunuluyor. Yıllık planlamalar, hedefler ve stratejiler, bu risk ve fırsat evreni dikkate alınarak yapılıyor.

Teknik Risk Yönetimi

Teknik Risk Yönetimi kapsamında, insana ve çevreye zarar verebilecek, yasal uyumsuzluk yaratabilecek ve santrallerin emre amadelik değerlerini azaltabilecek risklerin tanımlanmasını, giderilmesini veya değer yaratabilecek fırsatların tespit edilip hayata geçirilmesini hedefliyoruz. Teknik risk ve fırsatların etkilerini; İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre, İtibar ve Finansal alanlarda değerlendiriyoruz.

Teknik Risk Yönetimi faaliyetlerimizi, İşletmeler Teknik Genel Müdür Yardımcısı liderliğinde, santral yetkilileri aracılığıyla yürütüyoruz. Süreç, Varlık Yönetimi ve Sürdürülebilirlik departmanı tarafından koordine ediliyor.

Risk tespiti, dâhili ve harici olmak üzere iki ana süreçten oluşuyor. Dâhili tetkik süreçleri, Enerjisa Üretim fonksiyonlarımız tarafından metodik ve sistematik risk tespiti amacıyla planlanıyor ve yürütülüyor. Bu kapsamda tüm lokasyonlarda uluslararası standartlarda önerilen tehlike tespit metotları (HAZOP, FMEA, vb.), teknik ihtiyaca göre üretici firma uzmanı, risk analizi uzmanı vb. farklı uzmanlıkların katılımıyla uygulanıyor. Harici yönetilen risk tespit süreçleri ise Kredi Sağlayıcı incelemeleri, Sigorta denetlemeleri, İç Denetim süreci ve ISO Yönetim Sistemleri kapsamında yapılan denetimlerdir.

2021 yılı içerisinde gerçekleştirdiğimiz 6 HAZOP (Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi) çalışması ile sahalardaki prosesler gözden geçirdik ve iyileştirme aksiyonları belirledik.

Birleşik elektrik üretim tesisi kapsamında sahalarda kurulması planlanan Güneş Santralleri için Bow-tie analizi ile risk tespit çalışmaları yaptık. Süreç boyunca karşılaşılabilecek gelişmeleri, 12 ayrı alt süreçte 38 kategoride sınıflandırdık. Yasal konular, proje yönetimi, teknik konuların ayrıntılı olarak incelendiği bir çalıştayda, yakından ilgilendiğimiz hibrit santral projeleri için kılavuzluk edebilecek bir dokümantasyon ve çalışma sistematiği ortaya koyduk.

2021 yaz aylarında Marmara Denizi’nde ortaya çıkan müsilaj, deniz suyunu soğutma çevriminin bir parçası olarak kullanan Bandırma I santralinde emre amadeliği, verimliliği ve organizasyonun itibarını etkileme potansiyeline sahipti. Santral çalışanları, Varlık ve Risk Yönetimi Uzmanları, Çevre ve Sürdürülebilirlik Uzmanlarının görev aldığı 2 gün süren çalıştay yaptık. 4 ana kategoride 38 alt başlığı inceleyerek 19 aksiyon tanımladı. Risk ve fırsatları belirledik. Kamu kurumları ile iş birliğine giderek -yasal zorunluluk olmadan- 12 ton müsilajı, santral imkânlarını kullanarak hazırlanan özel bir sistem ile bertaraf ettik.

Günlük hayattan ve santralden örneklerin yer aldığı Teknik Risk Yönetimi Eğitimini hazırladık, santral çalışanları ve santraller ile yakın çalışan tüm birimlere atadık. Bu geniş kapsamlı eğitim ile riski nasıl tanımladığımız ve ürettiğimiz hakkında farkındalığın artırılmasını sağladık.

Dünyanın önde gelen Varlık Yönetimi topluluklarından Londra Merkezli Institute of Asset Management’ın her yıl düzenlediği Asset Management Excellence Awards 2021’de Risk Yönetimi Dalında Teknik Risk Yönetimi uygulamasıyla başvuru yaptık. Organizasyon uygulamalarının ve elde edilen kazanımların dikkate alındığı değerlendirmede Teknik Risk Yönetimi girişimimiz ilk 3’e girerek finalist olmaya hak kazandı.

Santrallerimizin kullanım ömürleri süresince enerji, kütle ve maddenin kontrolsüz olarak açığa çıkması risklerinin azaltılması amacıyla, genel prensip ve yöntemlerin tanımlandığı Proses Güvenliği Yönetim Prosedürünü, sektördeki strateji belirleyici lider vizyonumuz ile yasal zorunlulukların ötesinde uygulamaya aldık. 12 İlke ve 68 gereklilik ile fiziksel varlıklarımız olan santrallerin proaktif bir şekilde iyi uygulamalarının yaygınlaştırıldığı, öğrenilmiş dersler ile gelişim sağlandığı mekanizmanın temellerini attık. Bu kapsamda santral yöneticileri, işletme ve teknik konusunda deneyimli çalışanların katılımıyla geniş çaplı mevcut durum analizi yaparak kısa vadede alınabilecek aksiyonları belirledik. Tüm teknolojilerden temsilcilerin katılımıyla Proses Güvenliği kapsamındaki olayların, mevcut olay bildirim ve araştırma sürecine entegrasyonunu sağladık. Farklı teknolojilerde ortaya çıkabilecek proses güvenliği olayları için, senaryo bazlı proses güvenliği temelli müdahale talimatları oluşturduk.

İç Denetim

Tüm iş süreçlerimizde saygınlığı, güvenilirliği ve sorumlu davranmayı öncelikli değerler olarak kabul ediyoruz.

İç Denetim Faaliyetleri

Denetim Faaliyetleri, Danışmanlık Hizmetleri ve Etik İnceleme

Denetim Komitesi’nin görevi, temel olarak mali tabloların ve iç kontrol sisteminin doğruluğu ve bütünlüğü, işletmenin iç denetim süreçlerinin ve fonksiyonunun etkinliği, dış denetçilerin bağımsızlığı, nitelikleri ile performansı, geçerli yasa ve yönetmeliklere uyum ve iş süreçlerindeki iyileştirme potansiyelleri ile ilgili tavsiyelerde bulunarak Yönetim Kurulu’na yardımcı olmaktır.

Enerjisa Üretim ve tüm bağlı ortaklıklarımızda iç kontrol sisteminin etkinliğine ve yeterliliğine yönelik faaliyetler İç Denetim Departmanı tarafından gerçekleştiriliyor. İç Denetim Departmanı, bağımsız iki Yönetim Kurulu üyesinden oluşan Denetim Komitesi’ne doğrudan raporlama yapıyor.

İç Denetim ekibi, Şirket bünyemizde denetim faaliyetlerinin yürütülmesi, danışmanlık hizmetleri ve etik inceleme çalışmaları olmak üzere üç ana görevi yerine getiriyor.

Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi

Gerçekleştirilen iç denetim faaliyetleri ile Yönetim Kurulu’na şirket içi süreçlerde iç kontrollerin etkinliği ile yeterliliğine ilişkin Denetim Komitesi aracılığıyla makul ölçüde güvence veriliyor.

Departman tarafından oluşturulan denetim evreni ile denetlenebilir süreçler tespit ediliyor. Süreçlere ilişkin her yıl düzenli olarak risk değerlendirme çalışmaları yapılıyor. Hazırlanan yıllık iç denetim planı, Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından onaylanıyor. Bu plan çerçevesinde yürütülen denetimlerde aşağıdaki amaçların gerçekleştirilmesine katkı sağlanması hedefleniyor;

  • Yasal düzenlemelere, sözleşmelere, yetki planına, politika ve iç prosedürlere uyulması,
  • Hata ve usulsüzlüklerin önlenmesi,
  • ERP sistemleri, diğer veri tabanları ve iş uygulamalarında etkin bir iç kontrol sistemi kurulması,
  • Varlıkların korunması,
  • Operasyonların etkinliği ve verimliliği, finansal ve operasyonel bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğünün sağlanması,
  • Kurumsal yönetim ilkelerine uyulması,
  • Etik değerlere uyulması,
  • Performans ve risk yönetiminde etkinliğin sağlanması ve
  • İyileştirme fırsatlarının belirlenmesi ve iyi uygulamaların yaygınlaştırılması.

Gerçekleştirilen denetim çalışmalarına ilişkin tespit ve öneriler, denetlenen fonksiyon yöneticileri ile görüşülerek aksiyon planları belirleniyor. Denetim raporunda iç kontrol sisteminin etkinliğine ilişkin denetçi görüşü sunularak, sonuçlar Denetim Komitesi’ne raporlanıyor. Aksiyon planlarının hayata geçirilmesine ilişkin takipler ise yine İç Denetim Ekibi tarafından yapılıyor. Gelişmeler hakkında Denetim Komitesi bilgilendiriliyor.

Performans Değerlendirme ve Sürekli Gelişim

İç Denetim Departmanı, faaliyetlerini Uluslararası İç Denetim Standartları’na ve Etik Kurallara uygun şekilde icra ediyor. Bu uygunluk standartlar gereği her 5 yılda bir tabi olunan ve en son 2018 yılında gerçekleştirilen bağımsız Kalite Güvence Değerlendirmesi (QAR) çalışması ile belgelenerek teyit ediliyor. Departman bünyesindeki ekip üyelerinin mesleki alandaki bilgi ve tecrübelerini genişletmesi ve paylaşması amacıyla Türkiye İç Denetim Enstitüsü’ne üyeliği bulunuyor.

Danışmanlık Hizmetleri

İç Denetim Departmanı tarafından Yönetim Kurulu, Denetim Komitesi veya üst yönetimden gelen özel talepler kapsamında iş süreçlerine ilişkin danışmanlık faaliyetleri de gerçekleştiriliyor.

Etik İnceleme Çalışmaları

Şirket çalışanları veya tüm paydaşlar ‘0216 512 4242’ numaralı Etik Hattı’nı arayarak veya “[email protected]” e-posta adresi üzerinden İç Denetim Departmanı’na ulaşarak her türlü olası, etik, hukuki veya şirket politikası ihlallerini bildirebiliyor. Bu bildirimlere erişim ve ihlallere ilişkin inceleme ile soruşturma yapma yetkisi yalnızca İç Denetim Departmanı’na aittir. İnceleme sonuçları ve öneriler, İş Yeri Davranış Değerlendirme Kurulu’nda görüşülerek karara bağlanıyor. Ayrıca etik konularda Uyum Kurulu’na herhangi bir uygunsuzluk bildirimi yapılması durumunda ilgili konu Baş Hukuk Müşaviri tarafından İç Denetim Direktörü’ne aktarılıyor. İç Denetim Direktörü gerekli gördüğü takdirde ilgili bildirim hakkında soruşturma yapıyor ve belirlenmiş politika ve prosedürleri uyguluyor.

İş Etiği Kurallarımız

Tüm iş süreçlerimizde saygınlığı, güvenilirliği ve sorumlu davranmayı öncelikli değerler olarak kabul ediyoruz. Her adımda bu davranışların gerekliliklerini yerine getiren bir kültürü ortaya koyuyoruz. İş Etiği Kurallarımız (EnEtik), bu kültürü sürdürülebilir şekilde uygulamamız için oluşturulmuş bir pusula görevi görüyor.

Etik kurallar; şirketin iç ve dış ilişkilerinde iş etiğine uygun davranılması, her türlü şirket varlığının ve bilgisinin korunması, çıkar çatışmasının önlenmesi, rüşvet ve yolsuzlukla mücadele vb. çeşitli konularından oluşuyor. Yasal sorumluluklarımıza ilaveten müşterilerimize, çalışanlarımıza, hissedarlarımıza, tedarikçi ve iş ortaklarımıza, rakiplerimize, topluma ve çalışanlarımıza karşı olan sorumluluklarımızı belirtiyor. Şirketin etik kurallar kitapçığımıız, kurumsal web sitemizde kamuya açık şekilde paylaşıyoruz.

Çalışanlarımız, e-öğrenme platformu üzerinden kendilerine atanan iş etiği kuralları ve prensiplerine ilişkin eğitimlerini tamamlayarak bilgilerini güncelliyor ve bu kurallara olan bağlılık durumlarını “İş Etiği Uygunluk Bildirimi” ile yeniliyor. Şirket bünyesinde İş Yeri Davranış Değerlendirme Kurulu’na başkanlık eden Etik Kurul Danışmanı etik konularla ilgili kontak kişi olarak tüm organizasyona duyuruluyor.

Strateji ve Portföy Yönetimi

3.607 MW kurulu gücündeki santrallerimizden maksimum ekonomik değeri kazanmayı amaçlıyoruz.

2021 Faaliyetleri

Türkiye’nin lider elektrik üretim şirketi olarak operasyonel 3,607 MW’lık çeşitlendirilmiş üretim portföyü ile hidroelektrik, rüzgâr, güneş, doğalgaz kombine çevrim santrali ve linyit santrali olmak üzere 5 farklı teknolojide elektrik üretimi gerçekleştiriyoruz. Başarılı bir portföy yönetimi

yapabilmek ve hem içinde bulunduğumuz dönemin operasyonel performansını en yüksek noktaya çıkarmak hem de gelecekteki büyümeyi doğru bir şekilde yönetebilmek amacıyla yedi ana operasyonel yetkinliği maksimum uyum içerisinde yönetmek üzere konumlandırdık.

5
farklı teknolojideki

BAŞARILI
bir portföy yönetimi

Strateji ve Portföy Yönetimi

Orta ve Uzun Vade Elektrik Satış ve Yakıt Tedarik Stratejileri

3.607 MW kurulu gücündeki santrallerimizden maksimum ekonomik değeri kazanmayı amaçlıyoruz. Portföyü kısa, orta ve uzun vade elektrik satış ve yakıt tedarik stratejilerini geliştirecek, uygulayacak ve spot piyasalarda (Gün Öncesi Piyasası, Gün İçi Piyasası, Dengeleme Güç Piyasası ve Yan Hizmetler Piyasaları) yaratılacak değeri maksimize edecek şekilde yapılandırıyoruz.

Portföy Yönetimi Fonksiyonu ile;

  • Her bir MW’ı ilgili piyasalarda maksimum değere ulaştırmayı,
  • Varlık değeri üzerinde etkisi olan ticari riskleri minimize etmeyi,
  • Piyasanın ve santrallerimizin önceliklerini hızlı ve kârlı bir şekilde değerlendirmeyi,
  • Esnek ve güçlü üretim imkânlarımızla spot piyasalarda maksimum değerin yaratmayı ve
  • Şirket içi bilgi birikimini yaygınlaştırmayı ve en doğru şekilde Şirket yararına kullanmayı amaçlıyoruz.

Stratejik Önceliklerimiz

Başarılı bir portföy yönetimi için yedi ana operasyonel yetkinliği maksimum uyum içerisinde yönetiyoruz.

Strateji ve Portföy Yönetimi

01

Operasyonel
Mükemmellik

  • Değer yaratılan her noktada mükemmelliği hedeflemek
  • Tüm portföy için daha yüksek emre-amadelik sağlayacak ve verimliliği arttıracak stratejileri ve bakım planlamalarını değerlendirmek
  • Santralleri merkezi uzaktan kontrol merkezi (SENKRON) ile yönetmek
  • Yeni teknolojileri keşfetmek, denemek ve takip etmek, yerli-yabancı üniversiteler ve start-up’larla iletişim kurarak iş birlikleri yapmak

02

Portföy
Optimizasyonu

  • Rüzgâr ve hibrit güneş yatırımları yapmak
  • Birleşme ve satın alma fırsatlarını değerlendirmek

03

Ticari
Optimizasyon

  • kWh’i en yüksek karlılığa dönüştürmek
  • Kaynakları optimize ederken, elektrik santrallerimizden en yüksek değeri elde etmek
  • Varlık değerlerini etkileyebilecek riskleri yönetmek

04

Ticarette
Büyüme

  • Elektrik ticaretinde lider konumunu devam ettirmek
  • Doğu Avrupa’da bölgesel bir gaz ve elektrik ticaret şirketi haline gelmek
  • Enerji ve karbon üzerine B2B yeşil müşteri “çözümleri sağlamak

05

Sermaye
Optimizasyonu

  • Optimum sermaye yapısı
  • Optimum finansal kaldıraç
  • Dinamik nakit yönetimi

06

Dijitalleşme

  • Dijital maharet
  • Doğru teknoloji dengesi ile iş birimi dijitalleşmesi
  • Mobil deneyim ile birlikte ileri dijital çalışma yeri uygulamaları İleri veri analitiği ve yüksek performanslı veri işleyebilme için bulut ve uç işlemenin kullanımının artırılması

07

İnsan ve
Kültür

  • İnsan odaklı organizasyon; iş gücümüzü koruma, yeniden beceri kazandırma ve geliştirmek için her fırsatı kullanma
  • Spektrum ile sürekli öğrenme
  • Her bölümde uzmanlık düzeyinin artırılması
  • Geri bildirim kalitesinin iyileştirilmesi
  • İş-yaşam dengesi
  • Toplumsal bilinç

2021 Yılı Gelişmeleri

Operasyonel mükemmellik hedefi açısından santrallerdeki emre amadelik ve kapasite kullanım rakamlarının rekor seviyelere çıktığı bir yıl geçirdik.

2021 Yılı Gelişmeleri

Yedi ana yetkinlik üzerinde faaliyetlerini sürdürerek 3,607 MW ile özel sektör elektrik üreticileri arasında lider konumdayız. Çeşitlendirilmiş üretim portföyümüz, güçlü bilanço yapımız, öngörülebilir kârlılık ve temettü potansiyelimiz, büyümeyi güvence altına alan döviz bazında alım garantili gelirlerimiz ile Türkiye elektrik ve enerji piyasalarında ayrıcaklı konumumuzu 2021 yılında sürdürdük.

Operasyonel mükemmellik hedefi açısından santrallerdeki emre amadelik ve kapasite kullanım rakamlarının rekor seviyelere çıktığı bir yıl geçirdik. Doğru enerji satış ve yakıt tedarik stratejileri, etkin rezervuar yönetimi stratejileri ve GÖP-GİP ve yan hizmetlerin piyasalarındaki verimli operasyonlarımızla yüksek değer yarattık. Mevcut varlıkların optimizasyonuna ilave olarak, varlığa dayalı olmayan enerji ve gaz ticareti faaliyetlerimizle, sofistike müşteriler için sunulan enerji tedarik çözümleri ve yapılandırılmış ticari ürünler (origination) faaliyetlerimizle de değer yarattığımız bir yıl oldu.

Doğu Avrupa’daki ticaret kolumuz olan Enerjisa Europe, 2021 yılında tam olarak faaliyete geçti. Bölgedeki (Macaristan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Yunanistan) ticaret pazarlarında değer elde etmeye başladı. Operasyonlardan yaratılan karlılığın ve nakdin, finansal dalgalanmaların yaratacağı risklere karşı etkin bir şekilde yönetilmesini sağladık. Etkin ticari yönetimin en temel unsurlarından birisi olan dijital dönüşümü, yıl boyu hız kesmeden devam ettirdik. Bu alandaki gelişmelerin de katkısıyla 2021 yılında gerçekleşen yüksek operasyonel performansı 1,710 milyon TL’lik net kâra dönüştürdük. Makroekonomik seviyedeki dalgalanmalara rağmen, yılı sağlam bir bilanço yapısı ile tamamlamayı başardık.

1,7
milyar net kâr

2021 Yılı Gelişmeleri

Yatırımlar

2021 yılında yenilenebilir yatırımlar için yeni bir sayfa açtık. Yılın başında hibrit güneş projelerini devreye aldık. Kayseri’de 65 MW’lık Erciyes Rüzgâr Enerjisi Projesi’nin inşaatına başladık. 2019 yılında bağlantı hakkını kazandığımız Çanakkale ve Aydın’da yer alacak olan toplam 500 MW’lık mega YEKA Rüzgar Santralleri için ön lisans aldık. Büyüme stratejileri ile birebir örtüşen bu yenilenebilir yatırımlarla sürdürülebilir geleceğe doğru sağlam adımlar attık. 2020 yılında yarattığı değeri ilk kez yatırımcıları ile paylaşan Enerjisa Üretim, 2021 yılında da ürettiği değerden temettü dağıtacaktır. Gelecek yıllarda da bu akışı sürdürülebilir kılmayı hedefliyoruz.

Orta vadeli planlarımızda mevcut 3,607 MW’lık üretim portföyünün yarattığı değeri ticari olarak maksimize ederek, doğru sermaye ve nakit yönetimi stratejileri ile yenilenebilir enerji alanında büyümeyi amaçlıyoruz.

Türkiye Elektrik Üretimi Sektörü

2021 yılı makroekonomik anlamda büyük dalgalanmaların yaşandığı bir yıl oldu. Pandemi etkisi ile gerileyen Türkiye elektrik talebi toparlanmaya geçti. Ertelenen bakımlar yapıldı. Zamanında yapılamayan bakımların bir sonucu olarak büyük plansız duruşlar gerçekleşti. Küresel ölçekte enerji krizleri yaşandı, emtia fiyatları arttı. Kuraklık sebebiyle hidroelektrik santrallerde normallerin altında üretim sağlandı.

Ülkemiz elektrik kurulu gücü 2020 yılına göre %4 artarak, 99.4GW’a ulaştı. 2021 yılında ağırlıklı olarak rüzgâr ve güneş santrallerinin kapasite artışı ile birlikte, yenilenebilir kaynakların toplam elektrik kurulu gücündeki payı %52’ye yükseldi.

Önceki yıl salgın sebebiyle düşen Türkiye elektrik talebi, yılın ilk 6 ayında uygulanan Pandemi kısıtlarına rağmen yılda %8,2 büyüdü ve 327 TWh olarak gerçekleşti. Bunda; aşılanma, kademeli normalleşme ve sanayi büyümesinin etkisi görüldü. Normallerin altında gerçekleşen yağışlar, düşük kar potansiyeli ve düşük toprak nemi sebebiyle yıl boyunca santrallere daha az akım geldi. Hidroelektrik santrallerin kapasite kullanım oranları yıl boyunca düşük kaldı. Kuraklık sebebiyle arz tarafında oluşan bu eksikliği gidermek ve yüksek Türkiye elektrik talebini karşılamak amacıyla, doğalgaz santrallerinde rekor miktarda üretim yapıldı.

2020’de pandemi etkisiyle düşen emtia fiyatları, küresel talepteki toparlanmayla birlikte 2021 yılının ikinci yarısından itibaren tarihi zirvelere ulaştı. Emtiaların yükselişi ve arz problemleri nedeniyle, küresel ölçekte enerji krizleri yaşandı. İthal kömür fiyatlarında artışlar gözlendi. Dönem dönem ithal kömür kaynaklı

2021 Yılı Gelişmeleri

santrallerin üretim maliyetleri, doğalgaz santrallerinin üretim maliyetinin üzerine çıktı. Gün Öncesi Piyasasında fiyatı oluşturan arz eğrisinde iki teknoloji tipinin yer değiştirmesine neden oldu.

2021 yılında yaşanan kuraklık, ülke genelindeki bütün hidroelektrik santralleri etkilediği gibi bizim hidroelektrik santral portföyümüzü de olumsuz etkiledi. Bu olumsuzluğu; etkin rezervuar kullanımı, doğru bakım planlaması ve rekor emre amadelik gerçekleşmeleri ile oldukça başarılı yönettik. Çeşitlendirilmiş portföyümüz sayesinde bu negatif etkiyi diğer teknolojilerdeki yetkinliklerimizin verdiği güçle kapattık. Bu sayede, 2021 yılında planladığımızın üstünde bir gelire ulaştık.

2021 yılı rüzgâr ve güneş santrallerimiz için de başarılı bir yıl oldu. Rüzgâr santrallerindeki bakım planlamalarını, rüzgâr yoğunluğunun az olduğu dönemlere denk getirerek oluşacak gelir kaybını minimum düzeye indirdik.

Bandırma I ve Bandırma II doğalgaz kombine çevrim santrallerimiz, geçmiş yıllarda olduğu gibi, Türkiye arz güvenliğine büyük katkı sundu. Tufanbeyli Linyit Santrali, yüksek verimlilik ve ileri teknoloji sayesinde düşük maliyetle elektrik üretebiliyor. Santralin 2021 yılında ürettiği elektriğin büyük bir kısmını ikili anlaşmalar ve EÜAŞ (Elektrik Üretim A.Ş.) alım sözleşmesi üzerinden sattık. Tufanbeyli Santrali için en kritik nokta olan emre amadeliğin önceki yılların da üstünde bir değer yakalamasını sağladık. Yanı sıra, varlığa dayalı olmayan enerji ve gaz ticareti faaliyetleri, sofistike müşteriler için sunulan enerji tedarik çözümleri ve yapılandırılmış ticari ürün faaliyetleri de yıl boyu karlılığımıza büyük katkı sağladı.

Üçüncü Taraf Ticari Varlık Operasyonları

2021 yılında, yıllardır biriktirdiğimiz; bilgi, tecrübe ve operasyonel yetkinliklerden güç alarak, sektördeki lider konumumuzu başka firma santrallerinin A’dan Z’ye bütün ticari operasyonlarını üstlenerek güçlendirdik.

Büyüme hedeflerimizden biri olan bu alanda atılan ilk adımla, toplamda 92MW kurulu gücündeki Akocak ve Çanakcı hidroelektrik santrallerinin bütün ticari operasyonlarını üstlendik. Bu kapsamda kendi santrallerimiz için de sürdürdüğümüz;

  • Santral Optimizasyonu - Rezervuar Yönetimi/İşletmesi
  • Meteorolojik ve Hidrolojik Tahminler
  • Gün Öncesi ve Gün İçi Piyasa İşlemleri
  • Dengesizlik Yönetimi
  • Risk Yönetimi
  • Bakım Planlaması

konularında yeni paydaşımızın tüm operasyonlarını başarı ile tamamladık.

Santraller

2021 yılı, başarılı takip ve kararlarla yapılan elektrik üretim optimizasyon çalışmaları, yüksek emre amadelik ve ticari operasyonların katkısı ile hidroelektrik santrallerimiz için verimli bir yıl olarak geçti.

Santraller

Yenilenebilir Enerji Santralleri

Hidroelektrik santraller, 1.353 MW’lık payı ile Enerjisa Üretim’in yenilenebilir enerji portföyündeki en büyük paya sahiptir. Normallerin gerisinde kalan yağışların sonucu olarak hidroelektrik santrallerimiz, 2021 yılına daha düşük kapasite kullanım oranıyla başladı. Normallerin altında gerçekleşen yağışlar, düşük kar potansiyeli ve düşük toprak nemi sebebiyle yıl boyunca santrallerimize az akım geldi. Hidroelektrik santrallerimizin kapasite kullanım oranları yıl boyunca düşük kaldı. 2021 yılından karşılaşılan kuraklığa rağmen ekiplerimizin başarılı öngörüleri ve etkin rezervuar yönetimi sayesinde hidroelektrik santrallerden maksimum seviyede fayda sağladık.

2021 yılı rüzgâr enerjisi santralleri için oldukça verimli bir yıl olarak geçti. Yüksek kapasite kullanımı yakaladık. Bares, Dağpazarı Çanakkale Rüzgâr Enerjisi Santrallerinde toplamda 707 GWh’lik üretim gerçekleştirdik.

Pandemi nedeniyle zorlu bir yıl olan 2021’de, hidroelektrik santrallerin periyodik bakımlarını yaptık. Etkin ve verimli bakım planlaması ile bazı santrallerin bakım planlarını ihtiyaçlar ve Pandemi kısıtları doğrultusunda daralttık. Bazı santrallerin bakımlarını koşulların daha uygun olabileceği dönemlere kaydırdık. Başarılı bakım planlaması ile hidroelektrik santrallerin emre amadeliklerini yüksek oranda gerçekleştirdik. Veri yönetimi ve ileri veri analitiği ve yönetimi operasyonlarına 2021 yılında hız vererek devam ettik. Verilerin gerçek zamanlı takibi ve yönetilebilmesi için bazı proje hedefleri koyduk ve başarı ile gerçekleştirdik.

Kısa dönem akım tahmin çalışmalarında, dünyada en çok kullanılan meteorolojik tahmin kaynaklarından olan ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts) ve GFS (The Global Forecast System) ürünleri kullanılıyor. Biz de bu ürünler aracılığıyla havza bazlı yağış ve sıcaklık tahmin verileri hazırlıyoruz. Hazırlanan yağış sıcaklık verilerini, gerçek zamanlı santral işletmesi sırasında oluşabilecek meteorolojik ve hidrolojik risklere karşı erken uyarı sistemi olarak kullanıyoruz. Bu verilere dayanarak oluşabilecek risklere karşı önlem alıyoruz. Hazırlanan yağış, sıcaklık verileri ile farklı uydu görüntüleri aracılığı ile temin edilen karla kaplı alan, toprak nemi ve kar-su eşdeğeri gibi verileri, Delft-FEWS (Flow Forecasting System) modelini kullanılarak akım tahminleri yapıyoruz. PERA optimizasyon modeli, Delft FEWS Akım tahmin modeli çıktıları, santral teknik özellikleri, alt-üst akış kısıtları ve piyasa koşullarını eş zamanlı değerlendiren ve özkaynaklarla geliştirilen bir ileri veri analitiği uygulamasıdır. Pera optimizasyon modeli ile en doğru ve ekonomik değeri en yüksek olan zaman diliminde, bir birim sudan maksimum enerji elde edilmesi planlanıyor. 2021 yılında Pera optimizasyon modelinin daha verimli ve kısa sürede çalışabilmesi adına çözümler ürettik.

2021 yılı, 2020 yılına benzer olarak başarılı takip ve kararlarla yapılan elektrik üretim optimizasyon çalışmaları, yüksek emre amadelik ve ticari operasyonların katkısı ile hidroelektrik santrallerimiz için verimli bir yıl olarak geçti. Başarılı optimizasyon stratejilerinin karşılığı olarak, santrallerimize gelen limitli su kaynağını en verimli şekilde kullandık.

Santraller

Doğalgaz Kombine Çevrim Santralleri

Normallerin gerisinde kalan yağışların sonucu olarak hidroelektrik santraller, 2021 yılına daha düşük kapasite kullanım oranıyla başladı. Arz tarafında yaşanan bu önemli gelişme, doğalgaz santrallerinin yüksek kapasite kullanım oranlarıyla seneye başlamasını sağladı. Türkiye elektrik talebini karşılamak amacıyla, doğalgaz santrallerinde rekor miktarda üretim yapıldı.

2021 yılı küresel çapta hemen hemen bütün emtialar yükseliş kaydetti. Emtia fiyatlarındaki bu artıştan, doğalgaz fiyatları da etkilendi. Türkiye gaz piyasasında hâkim konumda olan BOTAŞ’ın, doğalgaz tarifesine (elektrik üretimi amaçlı) yaptığı zamlar, santrallerin üretim maliyetlerinde ciddi artışa sebep oldu.

Tüm bunlar neticesinde 2021 yılında elektrik fiyatlarında özellikle yılın ikinci yarısında ciddi artışlar yaşandı. Yükselen doğalgaz maliyetlerine rağmen, ileri vadeli elektrik satış stratejilerimiz (hedge işlemleri) ve etkin yakıt tedarik stratejilerimiz ile varlık değerimizi bu çalkantılardan korumayı başardık. Doğalgaz santrallerimizin karlılığını önemli ölçüde arttırdık.

Tufanbeyli Santrali

2021 yılı gerek maden, gerekse santral operasyonlarında, geçmiş yıllarda yaşanan zorlukların ardından yapılan yatırımların ve iyileştirmelerin meyvelerini almaya başladık. Yapılan yatırımların ve iyileştirmelerin operasyonel faaliyetler üzerindeki etkisiyle, yüksek emre amadelik oranına ulaştık ve üretim rekoru kırdık. 2021 yılı emre amadelik oranındaki başarılı performansı, başta Elektrik Üretim Anonim Şirketi’ne (EÜAŞ) yapılan satışlar olmak üzere ileri vadeli elektrik satış stratejileri, hedge işlemleri ve etkin yakıt tedarik stratejileriyle destekledik.

Risk Yönetimi

Operasyonel, stratejik ve finansal planlarımızı etkileyebilecek tüm risk ve fırsatların tanımlanmasını, çeşitli metodolojiler kullanarak ölçülmesini, değerlendirmesini ve risklerin azaltılmasını hedefliyoruz.

Risk Yönetimi

Ölçme, Değerlendirme ve Risklerin Azaltılması

Risk yönetimi anlayışımızla; operasyonel, stratejik ve finansal planlarımızı etkileyebilecek tüm risk ve fırsatların tanımlanmasını, çeşitli metodolojiler kullanarak ölçülmesini, değerlendirmesini ve risklerin azaltılmasını hedefliyoruz.

Risk yönetiminden sorumlu iki farklı departman, kendi alanlarında risk yönetimi faaliyetlerini yürütüyor. Teknik Risk Yönetimi departmanı teknik risklerin yönetilmesine odaklanıyor. Ticari ve finansal risklerin yönetilmesine odaklanan Kurumsal Risk Yönetimi departmanının ismini, stratejik hedeflerimizle paralel olarak Risk Kültürü olarak değiştirdik. Departmanın organizasyonel yapılanmasını, tüm karar süreçlerinde risk yönetimi uygulamalarını hayata geçirmek ve risk yönetimi anlayışını tüm organizasyona yaymak amacıyla yeniden oluşturduk.

2021 Yılı Genel Risk Değerlendirmesi

2021 yılında enerji piyasası oyuncuları için en önemli risklerden biri dövizler oldu. Yıla 7,42 ile başlayan USD kuru, en düşük kapanışını 17 Şubat’ta 6,92 ile, en yüksek kapanışını 21 Aralı’ta 17,47 ile yaptı ve yılı 12,98 ile bitirdi. En düşük ve en yüksek değerler arasında 2,5 kat fark, kur risklerinin yakından takip edilmesi gerektiğini gösteriyor.

2021 yılı global enerji piyasaları açısından da yüksek oynaklık ve rekor fiyatlar yılı oldu. Avrupa doğalgaz ve elektrik piyasalarında fiyat rekorları kırıldı. Dünyanın en önemli likit doğalgaz ticaret merkezlerinden biri olan Hollanda TTF piyasasında 2020 yılında 3,9 EUR/MWh seviyelerine kadar düşen doğalgaz spot fiyatı, 2021’de rekor 137 EUR/MWh seviyesine yükseldi ve yılı 70 EUR/MWh ile kapattı. Almanya gün öncesi piyasasında elektrik fiyatları Ocak ayında ortalama 53 EUR/MWh olarak gerçekleşirken Aralıkta ortalama 223 EUR/MWh seviyesine yükseldi. Avrupa piyasaları kadar dramatik olmamakla birlikte Türkiye enerji piyasalarında yükselen kömür ve doğalgaz maliyetleri, elektrik fiyatlarına yansıdı. 2021 Ocak ayında ortalama 298 TL/MWh olan elektrik piyasa takas fiyatı (PTF); yükselen doğalgaz, kömür fiyatları ve kur ile birlikte 2021 Aralık ayında 1009 TL/MWh olarak gerçekleşti. Piyasalarda yaşanan eşine az rastlanır bu yükseliş, doğru risk yönetimi yapılmadığı taktirde ticari ve üretim faaliyetlerinin ciddi zararlara uğrayabileceğini gösterdi. Enerjisa Üretim olarak, hem varlık optimizasyonu hem de ticari faaliyetlerimizde uzun yıllardır geliştirdiğimiz ve kullandığımız gelişmiş risk yönetimi araçları ve teknikleri ile tüm piyasa risklerini yakından takip ediyoruz. Ticari faaliyetlerimizi belirgin risk sermayesi ve risk limit yapıları ile sürdürüyoruz. Kur dalgalanmalarından negatif etkilenmemek adına gelişmiş risk yönetim araçları ve teknikleri kullanıyoruz.

Risk Yönetimi

Ticari ve Optimizasyon Risklerinin Yönetilmesi

Ticari riskler ve optimizasyon riskleri; üreteceğimiz ya da ticaretini yaptığımız elektrik enerjisinin ve tüketeceğimiz ya da ticaretini yaptığımız doğalgaz, petrol ürünleri, linyit gibi emtiaların, serbest ve regüle piyasalarda oluşan fiyatlarının ve ek maliyetlerinin zaman içerisindeki değişimini ve kârlılık üzerine olan etkilerini kapsıyor. Risklerin yönetilmesi için ticaret ve optimizasyon risk politikası belirledik. Ticari ve optimizasyon risk yönetimi faaliyetlerimizi, Risk Kültürü departmanına bağlı Ticari Risk Yönetimi ekibi ve tüm ticari ve optimizasyon faaliyetlerini yürüten ekiplerin iş birliği ile yürütüyoruz. Her bir ticari ve optimizasyon faaliyetinin karlılığını ve taşıdığı riskleri periyodik olarak raporluyoruz. Risklerin büyük kısmını günlük olarak takip ediyor ve raporluyoruz. Ticari faaliyetler için ayrılmış bir risk sermayesi bulunduruyoruz. Ticari limitleri, bu risk sermayesine ve mevcut risk iştahına göre belirleyerek günlük olarak takip ediyoruz. Ticari risklerin ölçülmesi için gelişmiş Riske Maruz Değer (Value at Risk, VaR) modelleri kullanıyoruz.

Risk yönetimi faaliyetlerini yönlendirmek ve denetlemek adına Ticaret ve Optimizasyon Risk Yönetimi Komitesini oluşturduk. Komite üyeleri CFO, Portföy Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı ve Enerji Piyasaları Direktöründen oluşuyor. Bu komite düzenli aralıklarla toplanıyor ve mevcut risk taşıma kapasitemiz paralelinde risk iştahını, verilecek yetkiyi, limitleri ve ticaret prensiplerini belirliyor. Mevcut sistemlerin yeterliliğini sorguluyor ve geliştirilecek alanlara karar veriyor. Ticari operasyonlar seviyesindeki riskli durumlar belirliyor ve riski bertaraf etmek adına aksiyon planlarına karar veriyor.

Finansal Risklerin Yönetilmesi

Farklı para birimlerindeki alacaklarımız, borçlarımız, alım garantilerinden doğan kur risklerimiz, finansal risklerimizin önemli bölümünü oluşturuyor. Ayrıca mevduatlar, krediler ve/veya vadeli borç ve alacaklardan doğan faiz riskleri ve vergisel riskler de finansal riskler kapsamına giriyor. Bu risklerin daha etkili yönetilebilmesi adına Risk Kültürü departmanı altında Finansal Risk Yönetimi departmanını görevlendirdik. Finansal operasyonların temel prensipleri, yetki ve limitleri, onay prosedürleri, izlenen metrikler ve risk yönetim uygulamaları Finansal Risk Yönetimi Politikası ile belirleniyor.

Finansal risklerin değerlendirilmesi ve aksiyonların planlanması için üst yönetimin katılımı ile Aktif/Pasif Komitesini kurduk. Bu komite düzenli aralıklarla toplanarak mevcut ve ileriye dönük mevduat ve kredi pozisyonlarımızı, farklı para birimleri cinsinden gelir ve giderlerimizi, kur ve faiz risklerimizi değerlendiriyor. Alınacak pozisyonlar ile risk yönetimi aksiyonlarını belirliyor. Bu komite ayrıca Finansal Risk Yönetimi Politikası için girdi sağlıyor.

Risk Yönetimi

Kurumsal Risk Yönetimi ve Depolama

Farklı departmanlar ve birimlerde oluşan risklerin konsolidasyonu, iş sürekliliği dokümanlarının oluşturulması ve risklerin raporlanmasını içeriyor. Risk yönetiminin karar mekanizmalarına girdi sağlaması, stratejik öneme sahiptir. Bu sebeple, bütçe, yıllık ve ara dönem planlarında, karar aşamasından önce riskler ana varsayımlarla tutarlı olacak şekilde tanımlanıyor, hesaplanıyor, konsolide ediliyor ve sunuluyor. Yıllık planlamalar, hedefler ve stratejiler, bu risk ve fırsat evreni dikkate alınarak yapılıyor.

Teknik Risk Yönetimi

Teknik Risk Yönetimi kapsamında, insana ve çevreye zarar verebilecek, yasal uyumsuzluk yaratabilecek ve santrallerin emre amadelik değerlerini azaltabilecek risklerin tanımlanmasını, giderilmesini veya değer yaratabilecek fırsatların tespit edilip hayata geçirilmesini hedefliyoruz. Teknik risk ve fırsatların etkilerini; İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre, İtibar ve Finansal alanlarda değerlendiriyoruz.

Teknik Risk Yönetimi faaliyetlerimizi, İşletmeler Teknik Genel Müdür Yardımcısı liderliğinde, santral yetkilileri aracılığıyla yürütüyoruz. Süreç, Varlık Yönetimi ve Sürdürülebilirlik departmanı tarafından koordine ediliyor.

Risk tespiti, dâhili ve harici olmak üzere iki ana süreçten oluşuyor. Dâhili tetkik süreçleri, Enerjisa Üretim fonksiyonlarımız tarafından metodik ve sistematik risk tespiti amacıyla planlanıyor ve yürütülüyor. Bu kapsamda tüm lokasyonlarda uluslararası standartlarda önerilen tehlike tespit metotları (HAZOP, FMEA, vb.), teknik ihtiyaca göre üretici firma uzmanı, risk analizi uzmanı vb. farklı uzmanlıkların katılımıyla uygulanıyor. Harici yönetilen risk tespit süreçleri ise Kredi Sağlayıcı incelemeleri, Sigorta denetlemeleri, İç Denetim süreci ve ISO Yönetim Sistemleri kapsamında yapılan denetimlerdir.

2021 yılı içerisinde gerçekleştirdiğimiz 6 HAZOP (Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi) çalışması ile sahalardaki prosesler gözden geçirdik ve iyileştirme aksiyonları belirledik.

Risk Yönetimi

Birleşik elektrik üretim tesisi kapsamında sahalarda kurulması planlanan Güneş Santralleri için Bow-tie analizi ile risk tespit çalışmaları yaptık. Süreç boyunca karşılaşılabilecek gelişmeleri, 12 ayrı alt süreçte 38 kategoride sınıflandırdık. Yasal konular, proje yönetimi, teknik konuların ayrıntılı olarak incelendiği bir çalıştayda, yakından ilgilendiğimiz hibrit santral projeleri için kılavuzluk edebilecek bir dokümantasyon ve çalışma sistematiği ortaya koyduk.

2021 yaz aylarında Marmara Denizi’nde ortaya çıkan müsilaj, deniz suyunu soğutma çevriminin bir parçası olarak kullanan Bandırma I santralinde emre amadeliği, verimliliği ve organizasyonun itibarını etkileme potansiyeline sahipti. Santral çalışanları, Varlık ve Risk Yönetimi Uzmanları, Çevre ve Sürdürülebilirlik Uzmanlarının görev aldığı 2 gün süren çalıştay yaptık. 4 ana kategoride 38 alt başlığı inceleyerek 19 aksiyon tanımladı. Risk ve fırsatları belirledik. Kamu kurumları ile iş birliğine giderek -yasal zorunluluk olmadan- 12 ton müsilajı, santral imkânlarını kullanarak hazırlanan özel bir sistem ile bertaraf ettik.

Günlük hayattan ve santralden örneklerin yer aldığı Teknik Risk Yönetimi Eğitimini hazırladık, santral çalışanları ve santraller ile yakın çalışan tüm birimlere atadık. Bu geniş kapsamlı eğitim ile riski nasıl tanımladığımız ve ürettiğimiz hakkında farkındalığın artırılmasını sağladık.

Dünyanın önde gelen Varlık Yönetimi topluluklarından Londra Merkezli Institute of Asset Management’ın her yıl düzenlediği Asset Management Excellence Awards 2021’de Risk Yönetimi Dalında Teknik Risk Yönetimi uygulamasıyla başvuru yaptık. Organizasyon uygulamalarının ve elde edilen kazanımların dikkate alındığı değerlendirmede Teknik Risk Yönetimi girişimimiz ilk 3’e girerek finalist olmaya hak kazandı.

Santrallerimizin kullanım ömürleri süresince enerji, kütle ve maddenin kontrolsüz olarak açığa çıkması risklerinin azaltılması amacıyla, genel prensip ve yöntemlerin tanımlandığı Proses Güvenliği Yönetim Prosedürünü, sektördeki strateji belirleyici lider vizyonumuz ile yasal zorunlulukların ötesinde uygulamaya aldık. 12 İlke ve 68 gereklilik ile fiziksel varlıklarımız olan santrallerin proaktif bir şekilde iyi uygulamalarının yaygınlaştırıldığı, öğrenilmiş dersler ile gelişim sağlandığı mekanizmanın temellerini attık. Bu kapsamda santral yöneticileri, işletme ve teknik konusunda deneyimli çalışanların katılımıyla geniş çaplı mevcut durum analizi yaparak kısa vadede alınabilecek aksiyonları belirledik. Tüm teknolojilerden temsilcilerin katılımıyla Proses Güvenliği kapsamındaki olayların, mevcut olay bildirim ve araştırma sürecine entegrasyonunu sağladık. Farklı teknolojilerde ortaya çıkabilecek proses güvenliği olayları için, senaryo bazlı proses güvenliği temelli müdahale talimatları oluşturduk.

İç Denetim

Tüm iş süreçlerimizde saygınlığı, güvenilirliği ve sorumlu davranmayı öncelikli değerler olarak kabul ediyoruz.

İç Denetim Faaliyetleri

Denetim Faaliyetleri, Danışmanlık Hizmetleri ve Etik İnceleme

Denetim Komitesi’nin görevi, temel olarak mali tabloların ve iç kontrol sisteminin doğruluğu ve bütünlüğü, işletmenin iç denetim süreçlerinin ve fonksiyonunun etkinliği, dış denetçilerin bağımsızlığı, nitelikleri ile performansı, geçerli yasa ve yönetmeliklere uyum ve iş süreçlerindeki iyileştirme potansiyelleri ile ilgili tavsiyelerde bulunarak Yönetim Kurulu’na yardımcı olmaktır.

Enerjisa Üretim ve tüm bağlı ortaklıklarımızda iç kontrol sisteminin etkinliğine ve yeterliliğine yönelik faaliyetler İç Denetim Departmanı tarafından gerçekleştiriliyor. İç Denetim Departmanı, bağımsız iki Yönetim Kurulu üyesinden oluşan Denetim Komitesi’ne doğrudan raporlama yapıyor.

İç Denetim ekibi, Şirket bünyemizde denetim faaliyetlerinin yürütülmesi, danışmanlık hizmetleri ve etik inceleme çalışmaları olmak üzere üç ana görevi yerine getiriyor.

İç Denetim Faaliyetleri

Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi

Gerçekleştirilen iç denetim faaliyetleri ile Yönetim Kurulu’na şirket içi süreçlerde iç kontrollerin etkinliği ile yeterliliğine ilişkin Denetim Komitesi aracılığıyla makul ölçüde güvence veriliyor.

Departman tarafından oluşturulan denetim evreni ile denetlenebilir süreçler tespit ediliyor. Süreçlere ilişkin her yıl düzenli olarak risk değerlendirme çalışmaları yapılıyor. Hazırlanan yıllık iç denetim planı, Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu tarafından onaylanıyor. Bu plan çerçevesinde yürütülen denetimlerde aşağıdaki amaçların gerçekleştirilmesine katkı sağlanması hedefleniyor;

  • Yasal düzenlemelere, sözleşmelere, yetki planına, politika ve iç prosedürlere uyulması,
  • Hata ve usulsüzlüklerin önlenmesi,
  • ERP sistemleri, diğer veri tabanları ve iş uygulamalarında etkin bir iç kontrol sistemi kurulması,
  • Varlıkların korunması,
  • Operasyonların etkinliği ve verimliliği, finansal ve operasyonel bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğünün sağlanması,
  • Kurumsal yönetim ilkelerine uyulması,
  • Etik değerlere uyulması,
  • Performans ve risk yönetiminde etkinliğin sağlanması ve
  • İyileştirme fırsatlarının belirlenmesi ve iyi uygulamaların yaygınlaştırılması.

Gerçekleştirilen denetim çalışmalarına ilişkin tespit ve öneriler, denetlenen fonksiyon yöneticileri ile görüşülerek aksiyon planları belirleniyor. Denetim raporunda iç kontrol sisteminin etkinliğine ilişkin denetçi görüşü sunularak, sonuçlar Denetim Komitesi’ne raporlanıyor. Aksiyon planlarının hayata geçirilmesine ilişkin takipler ise yine İç Denetim Ekibi tarafından yapılıyor. Gelişmeler hakkında Denetim Komitesi bilgilendiriliyor.

İç Denetim Faaliyetleri

Performans Değerlendirme ve Sürekli Gelişim

İç Denetim Departmanı, faaliyetlerini Uluslararası İç Denetim Standartları’na ve Etik Kurallara uygun şekilde icra ediyor. Bu uygunluk standartlar gereği her 5 yılda bir tabi olunan ve en son 2018 yılında gerçekleştirilen bağımsız Kalite Güvence Değerlendirmesi (QAR) çalışması ile belgelenerek teyit ediliyor. Departman bünyesindeki ekip üyelerinin mesleki alandaki bilgi ve tecrübelerini genişletmesi ve paylaşması amacıyla Türkiye İç Denetim Enstitüsü’ne üyeliği bulunuyor.

Danışmanlık Hizmetleri

İç Denetim Departmanı tarafından Yönetim Kurulu, Denetim Komitesi veya üst yönetimden gelen özel talepler kapsamında iş süreçlerine ilişkin danışmanlık faaliyetleri de gerçekleştiriliyor.

İç Denetim Faaliyetleri

Etik İnceleme Çalışmaları

Şirket çalışanları veya tüm paydaşlar ‘0216 512 4242’ numaralı Etik Hattı’nı arayarak veya “[email protected]” e-posta adresi üzerinden İç Denetim Departmanı’na ulaşarak her türlü olası, etik, hukuki veya şirket politikası ihlallerini bildirebiliyor. Bu bildirimlere erişim ve ihlallere ilişkin inceleme ile soruşturma yapma yetkisi yalnızca İç Denetim Departmanı’na aittir. İnceleme sonuçları ve öneriler, İş Yeri Davranış Değerlendirme Kurulu’nda görüşülerek karara bağlanıyor. Ayrıca etik konularda Uyum Kurulu’na herhangi bir uygunsuzluk bildirimi yapılması durumunda ilgili konu Baş Hukuk Müşaviri tarafından İç Denetim Direktörü’ne aktarılıyor. İç Denetim Direktörü gerekli gördüğü takdirde ilgili bildirim hakkında soruşturma yapıyor ve belirlenmiş politika ve prosedürleri uyguluyor.

İş Etiği Kurallarımız

Tüm iş süreçlerimizde saygınlığı, güvenilirliği ve sorumlu davranmayı öncelikli değerler olarak kabul ediyoruz. Her adımda bu davranışların gerekliliklerini yerine getiren bir kültürü ortaya koyuyoruz. İş Etiği Kurallarımız (EnEtik), bu kültürü sürdürülebilir şekilde uygulamamız için oluşturulmuş bir pusula görevi görüyor.

Etik kurallar; şirketin iç ve dış ilişkilerinde iş etiğine uygun davranılması, her türlü şirket varlığının ve bilgisinin korunması, çıkar çatışmasının önlenmesi, rüşvet ve yolsuzlukla mücadele vb. çeşitli konularından oluşuyor. Yasal sorumluluklarımıza ilaveten müşterilerimize, çalışanlarımıza, hissedarlarımıza, tedarikçi ve iş ortaklarımıza, rakiplerimize, topluma ve çalışanlarımıza karşı olan sorumluluklarımızı belirtiyor. Şirketin etik kurallar kitapçığımıız, kurumsal web sitemizde kamuya açık şekilde paylaşıyoruz.

Çalışanlarımız, e-öğrenme platformu üzerinden kendilerine atanan iş etiği kuralları ve prensiplerine ilişkin eğitimlerini tamamlayarak bilgilerini güncelliyor ve bu kurallara olan bağlılık durumlarını “İş Etiği Uygunluk Bildirimi” ile yeniliyor. Şirket bünyesinde İş Yeri Davranış Değerlendirme Kurulu’na başkanlık eden Etik Kurul Danışmanı etik konularla ilgili kontak kişi olarak tüm organizasyona duyuruluyor.